Ai chịu trách nhiệm?

20/11/2014 04:35 GMT+7

Như một thứ quy định bắt buộc, ghi trong luật Xuất bản đàng hoàng, ở trang cuối cùng mỗi cuốn sách được xuất bản, phát hành đều phải nêu rõ những thông tin cụ thể về xuất bản, chẳng hạn nhà xuất bản nào, ai biên tập, ai sửa bản in, ai trình bày, vẽ bìa, và điều đáng lưu ý nhất, quan trọng nhất: người chịu trách nhiệm xuất bản.

 >> Công Lý bị in hình cởi trần mặc quần nhỏ trên sách: Nhà xuất bản chưa kỷ luật ai
>> Phạt nhà xuất bản cuốn sách in hình diễn viên Công Lý hơn 250 triệu đồng
>> Công Lý bức xúc vì hình cởi trần mặc quần nhỏ bị đưa lên sách

Cứ tưởng quy định chặt chẽ, ràng buộc như thế thì sai sót khó mà lọt qua đám lưới dày đặc khít khịt ấy. Nhưng không...

Thời gian gần đây, nhất là mấy ngày qua, dư luận sôi lên vì khá nhiều xuất bản (XB) phẩm “có vấn đề”. Tạm gác chuyện tranh chấp bản quyền có liên quan đến XB hầu như diễn ra triền miên, chưa phân định lỗi tại ai, chỉ riêng việc rất nhiều cuốn sách bị phát hiện những sai sót tày đình, có những vi phạm tưởng chừng không thể nào xảy ra đã đủ khiến dư luận giật mình.

Điểm lại vài vụ. Mới nhất, nóng nhất là cuốn Bộ luật dân sự và văn bản hướng dẫn thi hành - 2014 của NXB Lao động - Xã hội với cái bìa vẽ diễn viên hài Công Lý mặc quần xà lỏn gây phản cảm và suy diễn tai hại về pháp luật. Trước đó là vụ ầm ĩ về cuốn Từ điển tiếng Việt cho học sinh (tác giả Vũ Chất) được  XB chính mác của nhiều NXB với nội dung cực kỳ cẩu thả, tùy tiện. Rồi xa hơn tí nữa là vụ in tiểu thuyết Búp sen xanh (nhà văn Sơn Tùng) của NXB Thời đại với những cắt xén vô lý và nhất là không hề xin phép tác giả. Rất nhiều vụ, khó mà kể hết trong tình hình XB loạn cào cào. Điều dễ nhận ra là hầu như vụ nào cũng vậy, người đứng đầu nhà XB, tức “người chịu trách nhiệm XB” đều quanh co đổ lỗi cho khách quan, cho đối tác liên kết. Có vẻ như họ chả có lỗi gì, họ đàng hoàng, họ trong sạch.

Không phải vô cớ mà luật XB quy định mỗi XB phẩm phải có “người chịu trách nhiệm XB”. Thẳng băng ra, khi có sai phạm thì trước hết người đứng đầu, người “chịu trách nhiệm” phải chịu trách nhiệm. Dân gian bảo “túm anh có tóc chứ ai túm anh trọc đầu”, vậy làm “người chịu trách nhiệm XB” thì đừng bảo lỗi tại anh đầu trọc. Việc Cục XB hôm qua ra quyết định xử phạt NXB Lao động - Xã hội về 2 cuốn sách vi phạm số tiền 252 triệu đồng là kịp thời, cần thiết, nhưng còn nhiều điều cần xử lý tiếp.

Đã đến lúc phải rà soát xem lại thực trạng XB, hệ thống nhà XB, quy trình XB, nhân sự làm công tác XB để kịp thời chấn chỉnh. Hình như chúng ta có đủ cả ban bệ, bộ máy quản lý ngành nghề hết sức nhạy cảm này nhưng hiệu quả thì quá khiêm tốn. Sai phạm tràn lan, kéo dài, lặp đi lặp lại khiến lĩnh vực XB vô cùng lộn xộn, đáng lo ngại, tuy nhiên các nhà quản lý và cơ quan chức năng chưa có giải pháp căn cơ, quyết liệt chẩn trị. Hãy lập danh sách các nhà XB đang tồn tại, coi lại sự hoạt động cụ thể, làm được gì, hiệu quả đến đâu, sai phạm ra sao để rồi “anh nào” hữu danh vô thực, chỉ có cái tên, còn lại là bán giấy phép, phó mặc tất cả cho đối tác liên kết thì nên tuyên xử cái sự tồn tại ấy. Lợi đâu chưa thấy, chỉ thấy gây hại cho xã hội. Và đầu tiên là xử lý những vị “chịu trách nhiệm XB”. Để làm gương.

Nguyễn Thông

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.