10 thủ đoạn bà Trương Mỹ Lan 'rút ruột' hơn 1 triệu tỉ đồng từ SCB

Trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, SCB và các đơn vị liên quan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát Trương Mỹ Lan bị truy tố cùng lúc 3 tội danh: tham ô tài sản, đưa hối lộ và vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.

Viện KSND tối cao cáo buộc, suốt 10 năm, bà Trương Mỹ Lan và đồng phạm đã rút hơn 1 triệu tỉ đồng từ SCB; trong đó, tổng dư nợ không có khả năng thu hồi lên tới hơn 677.000 tỉ đồng.

Để có thể lũng đoạn SCB trong thời gian dài như vậy, cơ quan tố tụng xác định 10 thủ đoạn mà Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát sử dụng, thực hiện hành vi phạm tội.

T.N

Thâu tóm cổ phần SCB

Để có nguồn vốn duy trì hoạt động "hệ sinh thái" Vạn Thịnh Phát gồm hơn 1.000 doanh nghiệp, bà Trương Mỹ Lan tìm cách thâu tóm, chi phối và điều hành mọi hoạt động của SCB.

Bằng cách thu mua cổ phần rồi nhờ người khác đứng tên, bà Lan sở hữu tới hơn 91,5% vốn điều lệ tại SCB. Số cổ phần này do 27 pháp nhân trong và ngoài nước cùng các cá nhân đứng tên giúp bà Lan. Bản thân mình, bà Lan không ra mặt mà chỉ trực tiếp đứng tên sở hữu gần 5% vốn điều lệ.

Cài cắm nhân sự thân tín

Song song với việc thâu tóm cổ phẩn, bà Trương Mỹ Lan tuyển chọn, đưa các cá nhân thân tín vào những vị trí chủ chốt tại SCB; trả mức lương cao từ 200 - 500 triệu đồng/tháng hoặc tặng, thưởng tiền, cổ phần SCB. Thông qua các cá nhân này, bà Lan điều hành toàn bộ hoạt động của SCB, trong đó có hoạt động cho vay.

Viện KSND tối cao nhận định, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã sử dụng SCB như một công cụ tài chính, huy động tiền gửi và vốn từ các nguồn khác, sau đó chỉ đạo rút tiền bằng cách tạo lập các khoản vay khống, phục vụ cho mục đích cá nhân.

T.N

3 đơn vị được thành lập chỉ để cho Vạn Thịnh Phát vay tiền

Để "thoát ly" sự kiểm soát của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM, từ năm 2020, bà Trương Mỹ Lan chỉ đạo dàn lãnh đạo cấp cao SCB thành lập 3 đơn vị cho vay, với mục đích chỉ để phục vụ cho các khoản vay theo yêu cầu của Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.

Các đơn vị này gồm: Trung tâm kinh doanh khách hàng Wholesale; kênh kinh doanh trực tiếp thuộc khối doanh nghiệp (có đơn vị trực thuộc là Hub kinh doanh trực tiếp khách hàng doanh nghiệp); kênh kinh doanh trực tiếp thuộc khối dịch vụ ngân hàng và tài chính cá nhân (có đơn vị trực thuộc là Hub cho vay bất động sản Hồ Chí Minh 2).

Cả 3 đơn vị trên có chức năng cho vay như các chi nhánh nhưng trực thuộc quản lý điều hành của Hội sở SCB, không có bộ phận kho quỹ và con dấu riêng mà sử dụng con dấu của đơn vị khác.

"Đạo diễn" hàng trăm công ty "ma"

Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát chỉ đạo cấp dưới thành lập hàng loạt công ty "ma" hoặc thuê, nhờ các cá nhân để đứng tên hồ sơ vay, cổ phần, tài sản đảm bảo, ký hợp thức chứng từ rút, nộp tiền. Mục đích nhằm tạo lập hồ sơ vay vốn khống, rút tiền của SCB.

Quy trình ra đời của một công ty "ma" gồm: đặt tên, tìm địa chỉ trụ sở, thuê người đứng tên người đại diện theo pháp luật, cổ đông, thành viên công ty, chọn ngành nghề kinh doanh...

Kết quả điều tra xác định có 875 khách hàng gồm 440 cá nhân, 435 pháp nhân đứng tên 1.284 khoản vay, được bà Trương Mỹ Lan chỉ đạo thành lập, thuê hoặc nhờ người đứng tên.

CACC

Chồng, cháu gái cùng giúp sức

Bà Trương Mỹ Lan còn câu kết và chỉ đạo các đối tượng là chủ sở hữu, đại diện theo pháp luật hoặc được giao quản lý các công ty thực tế có hoạt động kinh doanh để đứng tên vay vốn hoặc lập thêm nhiều công ty "ma", tạo hồ sơ, phương án vay vốn khống, rút tiền của SCB.

Trong số trên, có thể kể đến bị can Trương Huệ Vân, cháu gái bà Trương Mỹ Lan, được giao quản lý điều hành hàng loạt công ty trong "hệ sinh thái" Vạn Thịnh Phát; hoặc bị can Chu Lập Cơ, chồng bà Lan, Chủ tịch Công ty CP đầu tư Times Square…

Giải ngân trước rồi hợp thức sau

Mỗi khi cần rút tiền, bà Trương Mỹ Lan chỉ đạo cấp dưới tại "hệ sinh thái" Vạn Thịnh Phát và SCB phối hợp với nhau để tạo lập hồ sơ, phương án vay vốn khống.

Cáo trạng cho thấy, tại mỗi hồ sơ vay, các cá nhân được thuê, nhờ đứng tên hoặc đại diện các công ty "ma" được gọi đến, ký vào các tờ giấy trắng đã được đánh dấu sẵn vị trí cần ký, để hợp thức khoản vay. Những người này đều không được thụ hưởng và sử dụng tiền, không hề biết mình vay và nợ SCB số tiền đặc biệt lớn.

Táo tợn hơn, hầu hết các khoản vay của bà Trương Mỹ Lan và "hệ sinh thái" Vạn Thịnh Phát được giải ngân trước rồi mới thực hiện hợp thức sau.

Câu kết với thẩm định giá

Một "cánh tay" đắc lực giúp sức cho hành vi phạm tội của bà Trương Mỹ Lan là các công ty thẩm định giá.

Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát chỉ đạo lãnh đạo SCB liên hệ với các công ty thẩm định giá để thông đồng, nâng giá tài sản lên nhiều lần, ghi ngày, tháng phát hành các chứng thư theo yêu cầu của SCB, nhằm hợp thức thủ tục vay vốn.

Trong số các tài sản được bà Lan và đồng phạm sử dụng bảo đảm cho khoản vay, nhiều tài sản được xác định là chưa đủ điều kiện pháp lý. Đặc biệt, khi cần rút các tài sản có giá trị để bán hoặc sử dụng cho mục đích khác, bà Lan ngang nhiên chỉ đạo rút các tài sản này ra rồi thay thế bằng các tài sản khác có giá trị thấp hơn.

T.N

Cắt đứt dòng tiền sau giải ngân

Để hợp thức việc rút tiền từ SCB, bà Trương Mỹ Lan chỉ đạo nhân viên lập phương án thực hiện "giải quỹ" bằng cách lập hợp đồng hứa chuyển nhượng cổ phần khống.

Mục đích của thủ đoạn này nhằm cắt đứt và che giấu dòng tiền, tránh sự phát hiện, xử lý của các cơ quan chức năng, đồng thời né tránh việc phải nộp thuế theo quy định của pháp luật.

Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát còn yêu cầu cấp dưới cho các cá nhân được thuê đứng tên người thụ hưởng khoản vay, đứng tên cổ phần... đến SCB ký chứng từ rút, nộp tiền, hòng xóa dấu vết hành vi phạm tội.

Bán nợ xấu để tiếp tục chiếm đoạt tiền

Khi các khoản vay khống tại SCB quá hạn, phải hạch toán nợ xấu nhóm 5, trong khi tỷ lệ tăng trưởng tín dụng bị hạn chế, bà Trương Mỹ Lan không những không trả nợ mà còn chỉ đạo đồng phạm thực hiện thủ đoạn bán nợ xấu cho Công ty Quản lý tài sản (VAMC) và bán nợ trả chậm cho chính các công ty "ma" do nhóm Vạn Thịnh Phát thành lập.

Hành vi trên nhằm che giấu một phần số nợ xấu, không phải hạch toán lãi, giảm dư nợ tín dụng nhằm tiếp tục chiếm đoạt tiền của SCB.

Hối lộ quan chức

Nghiêm trọng hơn, để che giấu hành vi phạm tội, bà Trương Mỹ Lan chỉ đạo các lãnh đạo chủ chốt của SCB mua chuộc cán bộ, lãnh đạo Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng (Ngân hàng Nhà nước), lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM, tổ trưởng Tổ Giám sát tăng cường tại SCB…

Thông qua việc nhận tiền, các cá nhân có thẩm quyền đã bưng bít, che giấu sai phạm tại SCB; báo cáo kết quả thanh, kiểm tra không trung thực, không đầy đủ.

Trong số trên, chỉ tính riêng trường hợp bà Đỗ Thị Nhàn, cựu Cục trưởng Cục Thanh tra, giám sát ngân hàng II (Ngân hàng Nhà nước), Trưởng đoàn thanh tra, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã "mạnh tay" chi hối lộ tới 5,2 triệu USD, tương đương 118 tỉ đồng.