“Sạn” trong đêm trao giải Cánh diều

Lan Ngọc và Đình Toàn vui sướng khi nhận giải Nam - Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất giải Cánh diều 2010 - Ảnh: L.V.P.Hưng

“Bao giờ chúng ta mới có thể tổ chức được một buổi lễ trao giải chuyên nghiệp, hấp dẫn với cả người trong nghề lẫn khán giả theo dõi?” là vấn đề mà nhiều người đến dự lễ trao giải thưởng Cánh diều 2010 đặt ra. Mong muốn có được những đêm trao giải như Oscar hay Quả cầu vàng thì quả là xa, nhưng “liệu cơm gắp mắm”, làm trong khả năng có thể, ví dụ như MC đừng đọc sai tên nghệ sĩ, khách mời công bố giải duyên dáng, tinh tế, đừng nói những câu vô thưởng vô phạt, kém duyên, và sắp xếp bố cục chương trình sao cho đẩy được những phần trao giải ở các hạng mục quan trọng, thu hút sự chú ý một cách đúng mức, tạo nên bất ngờ với những cảm xúc bùng nổ hay lắng đọng từ cả người đoạt giải lẫn người xem... thì xem chừng không phải là chuyện quá khó, không thể không với tới được.

3 điều “kinh ngạc” của đạo diễn Lê Hoàng “Xem đêm trao giải Cánh diều tối 13.3, quả thật tôi có 3 điều “kinh ngạc”. Thứ nhất là phim Cánh đồng bất tận không giành được giải vàng khi trước nay, phim hay thì không có doanh thu, trong khi phim này có được cả hai yếu tố: nghệ thuật và doanh thu, sự hưởng ứng của khán giả. Điều kinh ngạc thứ hai là phim Vũ điệu đam mê lại cùng đứng chung “chiếu” Cánh diều bạc với Cánh đồng bất tận, Khát vọng Thăng Long. Điều kinh ngạc cuối cùng là một lễ trao giải mà người đoạt giải không được nói một câu, còn người trao giải thì lên nói nhăng nói cuội” - đạo diễn Lê Hoàng

Ấy thế mà từ năm này qua năm khác, đêm trao giải nào của Cánh diều cũng khiến khán giả thất vọng về cách tổ chức. Trong lễ trao giải năm nay, ngay cả phần vinh danh ba cố nghệ sĩ Nguyễn Ngọc Quỳnh, Trần Vũ và Nguyễn Văn Thông diễn ra chớp nhoáng bằng những hình ảnh sơ lược trên màn hình, và MC đọc vội vài lời cũng không kịp “tiếng” với “hình”, để hình nghệ sĩ khác đã hiện trên màn hình mà vẫn còn đọc lời giới thiệu nghệ sĩ trước. Diễn viên Hạnh Thúy và đạo diễn Khải Hưng thì mải “cãi nhau” về chuyện ai quan trọng nhất trong một bộ phim khi đạo diễn Khải Hưng sắp được trao giải Biên kịch nên cho biên kịch là quan trọng nhất, còn Hạnh Thúy công bố giải Đạo diễn phản bác lại, rằng đạo diễn mới quan trọng nhất. May thay, chính đạo diễn Khải Hưng nói nên ngưng cãi vì nếu cãi thì còn dài lắm...

Ra vẻ trầm trọng hóa một cách “hồn nhiên” là phần công bố giải của khách mời Ngân Khánh. Sau khi dông dài một hồi, lúc mở phong bì để đọc kết quả, dường như Ngân Khánh sực tỉnh ra và vội xin phép cho đọc một câu châm ngôn không liên quan gì đến hạng mục trao giải, sau đó mới đọc tên bộ phim đoạt giải. Còn diễn viên Thanh Thúy khi cùng đạo diễn Đặng Nhật Minh lên công bố giải, đã bày tỏ lòng ngưỡng mộ vị đạo diễn bằng cách kể lại thời cô thi vào trường điện ảnh ra sao, làm bài phân tích phim Bao giờ cho đến tháng 10 của ông khổ sở đến mức “vò đầu bứt tóc” như thế nào... Dài dòng đến mức vị đạo diễn xin cô ngưng vì ngượng, nhưng Thanh Thúy vẫn xin nói tiếp, rằng nói nãy giờ cũng chỉ vì muốn hỏi “ông đạo diễn” cô thích một câu là: “Bao giờ thì mới mời cô đóng phim?”. Hỏi xong rồi, cô mới yên tâm bắt đầu đọc kết quả giải thưởng (!).

Suýt bỏ lọt tài năng

Có tất cả 18 giải vàng, bạc, bằng khen cho các phim và các cá nhân trong số 10 phim truyện nhựa dự thi. Ấy thế mà Lan Ngọc - diễn viên trẻ được đánh giá cao về diễn xuất, lại suýt bị lọt vào danh sách đề cử Nữ diễn viên phụ chứ không phải Nữ diễn viên chính. Giám khảo Hồng Ánh lý giải: “Các thành viên trong ban giám khảo (BGK) đã có cuộc họp, bàn luận về trường hợp này bởi xem phim thấy Lan Ngọc thuộc vào tuyến nhân vật chính, đã đi đến thống nhất chọn Lan Ngọc là Nữ diễn viên chính xuất sắc, nhưng vì bản đăng ký của hãng phim cho Lan Ngọc là vai phụ (bản đăng ký tác phẩm dự giải Cánh diều 2010 của đơn vị sản xuất BHD và Hãng Phim Việt thấy có ghi ở hạng mục đăng ký diễn viên nữ phụ là Ninh Dương Lan Ngọc trong vai Nương - PV), nên buộc phải có xác nhận đồng ý từ hãng phim mới có thể đẩy Lan Ngọc lên giải Nữ chính xuất sắc”.

“Hạt sạn” rõ nhất trong đêm trao giải chính là việc MC Hồng Phúc liên tục đọc sai tên của các cá nhân đoạt giải dù màn hình xéo tầm nhìn của anh có chạy chữ tên người đoạt giải nhưng anh cứ phải hỏi lại khách mời tên nghệ sĩ đọc vậy đúng không, mà rồi cứ Tô Trung Hiếu thành Nguyễn Trung Hiếu, họa sĩ Trung Phan thành Trung Hoan...

Trường hợp của Khát vọng Thăng Long lại khác một chút, khi trong bảng phân vai, nhân vật của Quách Ngọc Ngoan là diễn viên nam chính, vai vua Lê Long Đĩnh của Vũ Đình Toàn là vai thứ chính; nhưng khi đăng ký, nhà sản xuất muốn phim thành công, “lọt sàng xuống nia”, nên đã đẩy nhiều diễn viên trong phim với rất nhiều hạng mục cá nhân, đăng ký cả hai diễn viên cùng tranh giải Nam diễn viên chính. Và diễn xuất của Vũ Đình Toàn đã được BGK chấm hơn diễn xuất của Ngọc Ngoan, dù trong giải Cánh diều năm nay, Ngọc Ngoan là một trong số những diễn viên nổi bật với 2 vai “nặng ký” trong hai phim được đánh giá cao: Nguyễn Du trong Long thành cầm giả ca và Lý Công Uẩn trong Khát vọng Thăng Long. Vẫn có nhiều ý kiến đánh giá cao Ngọc Ngoan hơn, ngay cả trong bộ phim anh diễn cùng Vũ Đình Toàn - Khát vọng Thăng Long. Ngọc Ngoan thuyết phục hơn ở nét tươi mới, thanh thoát của một vị vua xuất thân từ cửa Phật là Lý Công Uẩn, cũng như thể hiện được cái thần của nhân vật trong đoạn sau phim với một vị tướng đầy dũng khí. Trong khi đó, Đình Toàn có nhiều đoạn diễn tốt, nhưng vẫn có chỗ bị chê diễn còn nặng về tính sân khấu, với những cái tung áo, điệu bộ, ánh mắt hơi nữ tính...

Kết quả giải thưởng cuối cùng cũng đã trao, nhưng liệu có thỏa đáng và thuyết phục được người trong nghề, khán giả hay không mới là vấn đề quan trọng nhất. Kết quả công bố nhìn vào cũng đủ thấy là kiểu “vui vẻ cả làng” khi với 10 phim truyện nhựa tranh giải, đã có tới 7 phim có giải và nhận bằng khen. Dẫu biết với kết quả này, BGK cũng đã cố gắng để khích lệ, ủng hộ nền điện ảnh đang còn trong giai đoạn khó khăn, tiếp sức cho các cá nhân, các hãng phim có động lực làm thêm nhiều phim chất lượng tốt hơn. Thế nhưng, như lời một giám khảo thì: “Đáng lý những ngày diễn ra Cánh diều phải là những ngày hội thực sự vui vẻ của giới làm nghề, nhưng quả thật là căng thẳng chứ chẳng vui chút nào, khi người này người kia làm um lên, hay bày tỏ sự không hài lòng ở các hạng mục giải thưởng”.

Phan Cao Tùng