|
|
Câu hỏi có nên xây dựng sân bay Long Thành hay không đang gần đi đến hồi kết sau 17 năm nằm trên các đồ án quy hoạch tầm cỡ quốc gia. Dù quyết định cuối cùng của Quốc hội là thế nào đi nữa, chúng tôi vẫn tin rằng tiền đồ của TP.HCM phụ thuộc rất lớn vào việc sân bay Long Thành có thể đưa vào sử dụng trong vòng 10 năm nữa hay không.
Thiết nghĩ bài học Ba Son và Tân Cảng (quận Bình Thạnh) nên được nhắc lại và suy nghiệm.
Khoảng hơn 20 năm trước, cánh cửa cải cách rộng mở. Người dân TP.HCM nhìn qua bờ bên kia sông Sài Gòn bạt ngàn lau lách rậm rạp, tít tắp dừa nước nhấp nhô và ấp ủ ước mơ một Phố đông Thủ Thiêm hoành tráng, hiện đại đi vào thế kỷ 21. Nhưng một cây cầu xây thẳng từ quận 1, trung tâm thành phố, qua bán đảo Thủ Thiêm đã gặp hai trở ngại rất lớn là xưởng Ba Son và Tân Cảng.
Có quá nhiều lý do rất hợp lý đã được đưa ra để phản bác việc di dời Ba Son và Tân Cảng. TP.HCM phải đi đường vòng hết sức tốn kém để qua Thủ Thiêm bằng Hầm sông Sài Gòn và cầu Thủ Thiêm. Đến nay, những lý do “rất hợp lý” trên có vẻ đã hết hiệu nghiệm. Cầu Ba Son sắp khởi công như mong đợi. Tuy nhiên, hai mươi năm chần chừ đã thu nhỏ Phố đông Thủ Thiêm chỉ còn 6,5 km2. Nó chỉ nhỉnh hơn 10% diện tích của Phố đông Thượng Hải. Nói cách khác, cảm hứng từ Thượng Hải truyền đến TP.HCM đã mất đi non 90% giá trị, sau hai thập kỷ loay hoay. Các khu vực phụ cận Thủ Thiêm như quận 9, một phần Thủ Đức và quận 2 đã phát triển một cách tự phát quá nhanh chóng, không còn khả năng tái quy hoạch quy mô vì chi phí sẽ đội lên ngoài sức tưởng tượng.
Hiện nay, TP.HCM rất cần một tầm nhìn “Phố đông” mới, thay cho Thủ Thiêm. Và chúng tôi đã có dịp nhắc đến Nhơn Trạch như một gợi ý. Nhưng điều kiện tiên quyết phải là việc khởi công xây dựng và đưa vào sử dụng sân bay Long Thành trong vòng 10 năm tới.
Theo ông Lương Hoài Nam, Tổng giám đốc Công ty hàng không Hải u, việc quy hoạch một sân bay tầm cỡ khu vực về phía đông Sài Gòn đã manh nha từ 60 năm nay: “Đó là dự án sân bay Nhơn Trạch tại huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai. Sân bay Nhơn Trạch đã được Công ty tư vấn thiết kế hàng không Airports de Paris (ADP) thiết kế và lẽ ra đã được khởi công xây dựng cuối những năm 60 của thế kỷ trước”.
Giả sử mọi việc tiến triển tốt đẹp, tức là sân bay Long Thành sẽ được đưa vào vận hành trong vòng 10 năm tới. Chúng tôi cũng xin cảnh giác các nhà quy hoạch tiền lệ Tân Cảng đang thấp thoáng trên bờ sông Đồng Nai.
Theo kế hoạch di dời các cảng biển ra khỏi nội đô TP.HCM, Tân Cảng Cát Lái sẽ là cảng tạm, trong định hướng xây dựng Tân Cảng cố định tại Cái Mép - Bà Rịa-Vũng Tàu. Tân Cảng Cát Lái hiện nay phát triển rất nhanh chóng. Từ năm 2005, sau khi cầu Thủ Thiêm hoàn thành và chặn đường tàu biển vào Tân Cảng (quận Bình Thạnh), Tân Cảng Cát Lái được thay thế và mau chóng trở thành cảng trọng điểm (nhưng ngoài qui hoạch) của khu vực phía nam.
Nếu sân bay Long Thành được Quốc hội chấp thuận triển khai xây dựng, đường cao tốc Sài Gòn - Long Thành hiện hữu sẽ trở thành tuyến đường độc đạo đi và đến từ TP.HCM. Tân Cảng Cát Lái sẽ lại đóng vai trò “vật cản” cho bất cứ ý định xây thêm một tuyến đường thẳng vượt sông Đồng Nai nào nữa tới sân bay.
Phố đông Thủ Thiêm như kỳ vọng hơn 20 năm trước của người dân Sài Gòn đã bị lỡ hẹn. Dự án sân bay Long Thành đang bàn thảo chính là cơ hội mới cho một Phố đông đúng nghĩa và ngang tầm khu vực dành cho TP.HCM.
Trương Thái Du (*)
(*) Bài viết thể hiện văn phong và góc nhìn của tác giả, một nhà văn tự do sống tại Nhơn Trạch, Đồng Nai
>> Không bán sân bay Tân Sơn Nhất để trả nợ Long Thành
>> Không bán Tân Sơn Nhất lấy vốn xây Long Thành
>> Lo nguồn tiền để xây sân bay Long Thành
>> Trình Quốc hội chủ trương xây sân bay Long Thành
>> TP.HCM ủng hộ xây dựng cảng hàng không quốc tế Long Thành
>> Dự án sân bay Long Thành cần 7,8 tỉ USD
Bình luận