"Lót tay" để thắng thầu
Fana Hlongwane, cựu Cố vấn cao cấp của Bộ trưởng Quốc phòng Nam Phi Joe Modise, đang bị Văn phòng điều tra gian lận nghiêm trọng của Anh (SFO) đặt vào vòng ngắm do nhận từ BAE những "khoản thanh toán đáng kể". Nhờ tác động của Hlongwane mà hồi năm 1999, BAE đã giành được hợp đồng cung cấp 24 máy bay huấn luyện Hawk-100 cho Nam Phi trị giá 1,5 tỉ bảng Anh (khoảng 2,9 tỉ USD), dù mức giá thầu mà tập đoàn này đưa ra cao hơn gấp đôi mức giá của một hãng sản xuất máy bay Ý.
Theo báo Guardian của Anh, Scorpions - cơ quan chống tội phạm có tổ chức của Nam Phi - đang giúp SFO điều tra các tài khoản của Hlongwane liên quan đến vụ làm ăn nói trên. Hlongwane đã thôi làm cố vấn kể từ khi ông Modise qua đời vào năm 2001. Trong thời gian làm cố vấn, Hlongwane cũng là Giám đốc Công ty vũ khí quốc doanh Denel và Công ty Tsebe Properties, cổ đông chính của Osprey - một công ty do BAE lập ra để xử lý các khoản hoa hồng được chi trả ở Nam Phi. Tờ báo cho biết hợp đồng nói trên bị nghi ngờ sau khi ông Modise thay đổi thể thức chọn đơn vị thắng thầu. BAE thừa nhận đã trả hàng triệu bảng Anh tiền hoa hồng bí mật để giành phần thắng. Ban đầu BAE định trả hoa hồng 12% trên giá hợp đồng nhưng sau đó rút xuống còn 7%, tức hơn 100 triệu bảng (khoảng 193 triệu USD), sau khi có những thắc mắc từ cơ quan chịu trách nhiệm giám sát hợp đồng của Anh. Sau khi hợp đồng được ký kết, BAE đã đóng góp một khoản đáng kể cho đảng Đại hội Dân tộc Phi (ANC) cầm quyền.
Bản thân ông Modise cũng chịu những cáo buộc tham nhũng, bao gồm cáo buộc nhận 500.000 bảng Anh (khoảng 970.000 USD) từ BAE và 10 triệu USD từ một tập đoàn Đức tham gia ký kết hợp đồng bán tàu ngầm cho Nam Phi. SFO cũng đang điều tra John Bredenkamp, một nhà tài phiệt làm đại lý của BAE ở miền Nam châu Phi.
Không chỉ ở Nam Phi
Báo Guardian cho biết SFO đang hy vọng thông tin về các tài khoản ngân hàng ở Nam Phi có thể giúp phát hiện các tài khoản tương tự ở Mauritus và Seychelles. Cơ quan này cũng đang tiến hành điều tra các cáo buộc rằng BAE cũng đã chung chi cho các chính khách và quan chức tham nhũng ở Tanzania, Chile, Czech và Romania.
Các chi tiết của cuộc điều tra nhằm vào BAE ở Nam Phi được đưa ra chỉ vài tuần sau khi Thủ tướng Anh Tony Blair ra lệnh cho SFO ngưng điều tra về việc BAE dùng quỹ đen cung cấp gái mại dâm, các phòng khách sạn hạng sang và những dịch vụ cao cấp cho các quan chức Ả Rập Xê út để đổi lấy một hợp đồng cung cấp 72 máy bay chiến đấu Eurofighter Typhoon trị giá 10 tỉ bảng Anh được ký kết hồi năm 2005. Thủ tướng Blair viện cớ an ninh quốc gia sẽ bị ảnh hưởng nếu cuộc điều tra tiếp tục, dẫn đến những chỉ trích cho rằng chính phủ Ả Rập Xê-út đã "tống tiền" nước Anh và rằng BAE đang đứng trên luật pháp. Nhà lãnh đạo Anh sẽ phải trả lời về vụ này trước một ủy ban gồm đại diện của hơn 30 nước thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) vào cuối tháng này.
Theo Guardian, quyết định ngưng điều tra BAE liên quan đến hợp đồng với Ả Rập Xê-út của chính quyền Anh xuất phát từ việc quốc gia vùng Tây Nam Á dọa cắt quan hệ ngoại giao với London, ngưng chia sẻ những thông tin tình báo quan trọng, đặc biệt là thông tin về các thành viên al-Qaeda hoạt động ở Ả Rập Xê-út, đồng thời dọa "trục xuất" quân đội và đội ngũ tình báo Anh ra khỏi quốc gia này. "Thành ý" của người Anh đã được Ả Rập Xê-út đáp trả khi cuối tuần qua Thái tử Sultan Bin Abdul-Aziz tuyên bố kế hoạch mua 72 máy bay của BAE vẫn được tiến hành.
T.Q
Bình luận (0)