Gánh xiếc gia tộc

18/04/2010 10:24 GMT+7

(TNTT>) Trong nền kinh tế mở, mô hình kinh doanh cha truyền con nối đang dần biến mất. Thế nhưng Knie, đoàn xiếc số 1 châu u của Thụy Sỹ, vẫn tồn tại như biểu tượng lớn của thế giới giải trí.

Đầu tháng tư, đoàn xiếc quốc gia Thụy Sỹ Knie đã hoành tráng khai trương lễ xuất hành cho tour diễn toàn cầu năm 2010. Hai chuyến xe lửa đặc biệt chở các loài thú, lều bạt, đạo cụ cùng 200 diễn viên sẽ bắt đầu rong ruổi khắp châu u... với các tiết mục đặc trưng của dòng họ Knie, như họ đã từng làm suốt hai thế kỷ nay.

Thiên tình sử tạo cơ đồ

Thế hệ thứ 8 của gia tộc Knie cũng xuất hiện dưới ánh đèn sàn rạp với chú bé 4 tuổi Chris Knie trong màn xiếc voi nín thở.

Năm 1807 Friedrich Knie, con trai vị bác sĩ người Áo thuộc tỉnh Innsbruck phải lòng Antonia Stauffer, con gái một thợ hớt tóc. Chàng thanh niên 19 tuổi sinh ra ở Erfurt này đã bỏ ngang sách vở ngành y, dấn mình vào thế giới lưu diễn tạp kỹ đường phố với các trò đu dây, nhào lộn, giữ thăng bằng... Cha của Antonia biết chuyện hai người, ông nhất định phản đối con gái mình lấy một kẻ làm cái nghề du thủ du thực. Và để ăn chắc, ông tống nàng vào tu viện. Họ nhà Knie dò la được tin tức, Friedrich tận dụng một đêm mưa gió sấm chớp đã tổ chức “bắt cóc” người yêu. Cũng năm đó hai người cưới nhau.

Friedrich mang hết vốn liếng tạp kỹ học được ở lề đường thành lập một công ty giải trí nhỏ mang tên Arena Knie. Thế hệ thứ hai dòng họ Knie ra đời với 5 người con đều là các diễn viên hạt nhân của đế chế xiếc Knie sau này, có các kỹ năng biểu diễn và quần thú đa dạng. Hai thế kỷ đã qua, Knie tuy mang tên Đoàn xiếc quốc gia Thụy Sỹ nhưng tự kinh doanh, cân đối tài chính, không nhận trợ giúp từ chính quyền. Các danh vị như “Người dạy thú giỏi nhất”, “Diễn viên nhào lộn trên lưng ngựa xuất sắc” hay “Nữ hoàng lưng voi” liên tục lọt vào tay các thành viên nhà Knie trong các Liên hoan xiếc quốc tế.

Đến với Knie, những người cao tuổi được dịp nhớ lại kỷ niệm ấu thời được cười ngả nghiêng khi xem voi, ngựa, gấu, hươu cao cổ, tê giác... trình diễn ngày nào. Đế chế  Knie lớn mạnh là kết quả từ các thăng trầm của những con nguời đam mê nghiệp xiếc qua bao thời kỳ biến động lớn trong lịch sử loài người.

Cuộc sàng lọc vĩ đại

Trước hết phải đề cập đến cốt cách “nhất nghệ tinh” của dòng tộc. Hầu như 90% nhân lực nhà Knie đều là các diễn viên xiếc chuyên nghiệp. Con cái cháu chắt nối nghiệp cha ông không kể, dâu rể của đại gia đình ấy gần như cũng chung một vị tổ xiếc. Những ai không ở trên sàn diễn thì nhận khâu tổ chức hậu trường, lo toan vòng ngoài, từ kỹ thuật, trang thiết bị đến nơi ăn chốn ở cả đoàn cho các chuyến lưu diễn. Đã từng có thời điểm Knie quy tụ nhân lực đến 4 thế hệ một lúc.

Thứ hai là tài tháo vát của các bà góa. Trụ cột mỗi thế hệ của Knie thường không được thọ lắm. Từ Friedrich đến Karl hay Ludwig…đều ra đi sớm vì gien đột quỵ. Tất cả công tác điều hành, duy trì và phát triển tiếp đoàn xiếc trong giai đoạn sốc tâm lý gia tộc ấy đều được bàn tay của các bà vợ góa lèo lái. Margrit, bà vợ mất chồng thế hệ thứ ba, đã liều vay công mượn nợ, đưa cơ nghiệp Knie từ chỗ bờ vực phá sản thời chiến tranh Pháp-Đức hồi phục và duy trì nguyên vẹn lúc binh lửa đã tan.

Điểm sáng thứ ba là sự đoàn kết, khôn khéo uyển chuyển lúc nhu lúc cương để gia nghiệp trụ được qua những cuộc biến động lớn trong lịch sử, từ cuộc chiến Napoleon đến hai cuộc đại chiến thế giới. Mỗi lần tai ách là mỗi lần địa bàn lưu diễn của Knie bị hạn chế, thu hẹp. Nhóm con cháu thế hệ thứ tư đã biết tận dụng cơ hội được nhập quốc tịch Thụy Sỹ để cố thủ đất diễn tại đây khi quốc gia này trở thành nước trung lập giữa khói lửa chiến tranh. Đoàn xiếc Knie cũng đã từng bị Đức quốc xã liệt vào sổ đen, cấm lưu diễn, nhưng họ vẫn xoay xở tìm ra cách sinh tồn mà không thành cớ cho kẻ thù xóa sổ.

 
Khác với ngày xưa

 
Mẹ con Geraldine Knie thế hệ hiện nay

 
Và ông tổ Friedrich Knie năm nào

 
Một tiết mục độc đáo kiểu "gia truyền"

Rực sáng nghệ thuật nhân văn

Thế nhưng chính điểm sáng cuối cùng đã tạo nên một Knie hợp thời của thế giới giải trí thiên niên kỷ mới. Đó là đầu óc sáng tạo trong dàn dựng tiết mục, phát kiến đa dạng loại hình xiếc cho nhiều tầng lớp khán giả, và nhất là, uy tín trong lĩnh vực thân thiện môi trường, bảo vệ động vật. Ở đoàn xiếc Knie nay đã có cả diễn viên người gốc Ấn, Trung Hoa, Nam Mỹ đóng góp đưa nghệ thuật mang chiều sắc thái quốc tế. Công chúa Stephanie của Monaco, vì yêu ông chủ Franco Knie, cũng đã theo diễn trong đoàn 3 năm trời. Qua từng giai đoạn, Knie cũng phát triển thêm những loại hình xiếc nước, công viên thú, thế giới trẻ em... Cộng đồng loài vật ở Knie với cả trăm đầu thú, ngoài cái danh được đánh giá là dàn diễn viên bốn chân xuất sắc thế giới.

Knie không giấu nghề. Họ thường công khai huấn luyện thú cho dân chúng xem, như một hoạt động giải trí công cộng miễn phí. Hệ thống vệ sinh, an toàn tác nghiệp được chấm điểm cao. Với tiêu chuẩn “sạch- xanh”, khi Knie hạ rạp, tất cả không gian đều được trả lại nguyên vẹn với sự bảo trì cảnh quan tối đa.

Năm 2010, thế hệ thứ 8, bà mẹ trẻ xinh đẹp Geraldine-Katharina Knie cùng chồng và cô con dâu, một diễn viên múa dẻo người Hoa, Linna Sun, đang điều hành Knie. Gần thập niên qua, với sự hợp tác cùng Cirque du Soleil, một tên tuổi xiếc lừng danh Pháp, biểu tượng Knie càng lan tỏa tầm vóc toàn cầu để những thế hệ tương lai sẵn sàng kế tục.

Trung Nghị

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.