Ngày 14.6 vừa qua, hơn 250 bác sĩ dinh dưỡng lâm sàng đang công tác tại các cơ quan trung ương và bệnh viện tại Hà Nội đã tham gia hội thảo khoa học “Tác hại của việc sử dụng thực phẩm có Trans fat” do Viện Dinh dưỡng quốc gia và Chi hội dinh dưỡng lâm sàng tổ chức. Thông qua báo cáo của các bác sĩ chuyên gia, những thông tin về ảnh hưởng của Trans fat (chất béo Trans) đối với sức khỏe tim mạch đã dần được hé lộ.
Trans fat - “bạn đồng hành” của các bệnh tim mạch
Ngày nay bệnh tim mạch đã chiếm vị trí thứ hai trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại Việt Nam chỉ sau tử vong vì thai sản. Năm 1996, chỉ 1% dân số trưởng thành ở miền Bắc mắc bệnh tăng huyết áp thì đến năm 2002, chỉ tính riêng người lớn tại nội thành Hà Nội, con số này đã là 23,3%. Năm 1991, tại Viện Tim mạch Việt Nam, chỉ có 3% số bệnh nhân bị bệnh động mạch vành phải nhập viện thì đến năm 2007, con số này lên đến 22,1%. Những con số “biết nói” được nêu ra trong báo cáo Tình hình bệnh tim mạch và các yếu tố có liên quan của TS Nguyễn Bạch Yến, Phó viện trưởng Viện Tim mạch - Bệnh viện Bạch Mai đã khiến không ít người phải giật mình vì tốc độ gia tăng chóng mặt của bệnh tim mạch tại Việt Nam. Đáng lo hơn, theo tiến sĩ Yến, một trong những nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng này là do chế độ ăn nhiều chất béo Trans và chất béo bão hòa làm rối loạn lipid máu gây ra.
Theo nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới WHO, chất béo Trans là một trong những yếu tố gây tăng cholesterol toàn phần, tăng cholesterol xấu, giảm cholesterol tốt. Trans fat khi xâm nhập vào cơ thể có thể làm giảm độ đàn hồi của tĩnh mạch, làm nghẽn mạch máu và dẫn đến nguy cơ đột quỵ. Báo cáo Trans fat trong thực phẩm chế biến sẵn và nguy cơ các bệnh tim mạch do PGS-TS Nguyễn Thị Lâm - Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia trình bày cũng cho thấy, các acid béo Trans chiếm chỗ của các acid béo thiết yếu như acid linoleic (omega-6), và acid linolenic (omega-3) là những acid hỗ trợ quá trình lưu thông máu, gây chứng xơ vữa động mạch và làm tăng nguy cơ các bệnh về tim mạch.
Theo tiến sĩ Lâm, Trans fat tồn tại trong một số loại thực phẩm, do quá trình hydro hóa dầu thực vật trong quá trình chế biến để giúp cho sản phẩm được bảo quản lâu hơn và tươi ráo hơn nhằm tiết kiệm chi phí sản xuất và hấp dẫn người tiêu dùng. Người tiêu dùng, do thói quen sử dụng thực phẩm chiên ngày càng thường xuyên, đang dần tích lũy một lượng chất béo Trans không nhỏ vào cơ thể mà xét về mặt lâu dài là rất có hại cho tim mạch.
Cần thay đổi trước khi quá muộn
Phát biểu tại hội thảo, PGS-TS Nguyễn Thị Lâm, Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia đã dẫn ra nhiều quy định tại Mỹ, Canada, để cho thấy tất cả các nước này đều có quy định hạn chế về lượng Trans fat từ 2% đến 5% trở xuống trong tổng lượng chất béo có trong các loại thực phẩm. WHO đã đưa ra khuyến cáo nên giới hạn sự tiêu thụ Trans fat. Tại Việt Nam, tiến sĩ Lâm cho biết, trước những tác hại do Trans fat gây ra hiện nay, Viện Dinh dưỡng quốc gia đã khuyến cáo “không nên sử dụng những thực phẩm có chứa Trans fat - loại chất béo có hại nguy cơ gây nên bệnh tim mạch và đột quỵ”.
Theo tiến sĩ Lâm, để tránh nguy cơ về Trans fat, trước tiên, người tiêu dùng cần đọc kỹ nhãn hiệu dinh dưỡng (nutrition fact) có trên món hàng. Người tiêu dùng tốt hơn hết nên sử dụng những sản phẩm ghi rõ thông tin Không có Trans fat trên bao bì.
Đồng thời, theo TS Nguyễn Bạch Yến, người tiêu dùng cũng cần thay đổi lối sống bằng cách điều chỉnh chế độ ăn uống nhằm giảm chất béo Trans. Nguyên tắc thay đổi chế độ ăn là giảm năng lượng ăn vào và cải thiện chất lượng chế độ ăn bằng cách tăng cường chất khoáng, vitamin và acid béo cần thiết. Tránh thức ăn có đậm độ năng lượng và chỉ số đường huyết cao như: đường mật, mứt, kẹo, bánh ngọt, chocolate, nước ngọt… Tránh tất cả các thực phẩm nhiều chất béo, các loại thực phẩm có chứa Trans fat và các thực phẩm có nhiều cholesterol. Bên cạnh đó là tăng cường hoạt động thể lực, không hút thuốc, uống rượu bia... (Thúy Hồng)
T.T.D.V
Bình luận (0)