Hút thuốc lá thụ động

Người hít chịu độc nhiều hơn người hút

Theo ThS. BS Nguyễn Huy Dũng, giám đốc BV Phạm Ngọc Thạch, hít khói thuốc từ không khí khi ở gần người đang hút thuốc là tình trạng hút thuốc thụ động và dẫn đến những nguy cơ về bệnh như ung thư phổi, bệnh mạch vành…

Những người hút thuốc thụ động có nguy cơ bị bệnh mạch vành tăng từ 20-30%.

Cơ quan nghiên cứu về ung thư quốc tế IARC thuộc Tổ chức y tế thế giới (WHO) xếp khói thuốc vào các chất gây ung thư hàng đầu.

Hút thuốc lá gây hại cho mình và cho người khác vì chỉ cần khối lượng nhỏ khói thuốc cũng có thể gây ung thư.

BS Dũng nhấn mạnh, luồng khói mà người hút thuốc thụ động phải hít vào khi ở trong môi trường nhiều khói thuốc còn nhiều chất độc hại hơn cả luồng khói chính của người trực tiếp hút thuốc.

Điều này được lý giải như sau: người hút thuốc thường thở ra hai luồng khói, 20% khói thuốc được hít vào trong luồng khói chính, phần còn lại là luồng phụ, nảy sinh khi kéo thuốc (giữa những lần hít vào) và khi tắt thuốc.

Theo WHO, khói thuốc là một dạng hỗn hợp khí và bụi, có khoảng 3.800 chất hóa học, trong đó có 40 chất được xếp vào loại gây ung thư, ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thần kinh, mạch máu và nội tiết dẫn đến những bệnh tim mạch, giảm trí nhớ…

Điều nguy hiểm là khói thuốc có thể tồn tại trong không khí hơn 2 giờ, dù không còn nhìn hoặc ngửi thấy nữa.

Do đó, những người thường xuyên sống hoặc làm việc cạnh người hút thuốc lá có thể tiếp nhận lượng khói thuốc tương đương việc hút 5 điếu mỗi ngày. Theo Hiệp hội ung thư Hoa Kỳ, cứ mỗi giờ ở cùng phòng với người hút thuốc lá, nguy cơ mắc ung thư phổi cao gấp trăm lần so với việc sống 20 năm trong tòa nhà nhiễm chất độc arsenic.

Tình trạng thuốc lá tại Việt Nam

- Mỗi năm ở VN có 40.000 người tử vong do những nguyên nhân liên quan đến thuốc lá, cao gấp 3 lần số người chết do tai nạn giao thông.

- 60% trẻ em VN trong độ tuổi 13-15 đã từng tiếp xúc với khói thuốc tại nhà.

- Ung thư phổi là ung thư cao nhất ở nam giới và thứ tư ở nữ giới so với các loại ung thư khác.

Tác hại của thuốc lá

- Hút một điếu thuốc lá là tự mình làm mất đi 5,5 phút cuộc sống. Tuổi thọ trung bình của người hút thuốc ngắn hơn so với người không hút thuốc từ 5 đến 8 năm.

- Hút thuốc làm tăng tỷ lệ tử vong từ 30-80%, chủ yếu là do các bệnh ung thư, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, các bệnh tim mạch…

Nguy cơ mắc bệnh do thuốc lá sẽ tăng theo các yếu tố như:

- Độ tuổi (hút càng sớm nguy cơ càng cao) .

- Số lượng thuốc hút trung bình mỗi ngày.

- Thời gian hút.

Từ ngày 1.1.2010 xử phạt hút thuốc lá nơi công cộng Không chỉ dừng lại ở việc tuyên truyền, kể từ ngày 1.1.2010 quy định xử phạt về hút thuốc lá nơi công cộng bắt đầu có hiệu lực. Tuy vẫn còn gây nhiều hoài nghi về tính khả thi nhưng quy định này là những bước đi sơ khởi và là tín hiệu tốt cho việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng trước tác hại của thuốc lá. Theo BS Nguyễn Huy Dũng , có 3 điểm sau cần thực hiện để hỗ trợ cho quy định này : - Ngoài bệnh viện, trường học và những nơi có khả năng gây cháy nổ, những địa điểm công cộng khác cần phải có phòng hút thuốc riêng. Nếu bỏ phòng hút thuốc sẽ làm tăng nguy cơ người nghiện thuốc lá tìm cách vi phạm quy định. Thật ra khi thấy bị "phân biệt đối xử", phải rút vào chốn riêng cũng là một liều thuốc tâm lý đối với những người hút thuốc. - Cần tăng thuế thuốc lá để đẩy giá thuốc lá lên cao. Biện pháp này đặc biệt nhắm tới đối tượng thiếu niên, trẻ em dưới 18 tuổi vì giá cao, các em sẽ ít có khả năng mua hơn. Hiện nay việc cấm bán thuốc lá cho trẻ dưới 18 tuổi rất khó do phần lớn những người bán thuốc lá là bán dạo, bán ở lề đường, không có đăng ký chính thức để có thể thực hiện biện pháp chế tài. - Tăng cường tuyên truyền trên các phương tiện thông tin về tác hại của thuốc lá, đồng thời đẩy mạnh việc giáo dục tại nhà trường. Những tiết học giáo dục công dân tại trường phổ thông cần trang bị cho các em kiến thức về sức khỏe, vệ sinh công cộng, môi trường.

Nguyễn Ngọc Lan Chi