Cách dùng thuốc ở người cao tuổi

02/01/2009 21:25 GMT+7

Thuốc là "con dao hai lưỡi", vì vậy chỉ dùng thuốc khi thực sự cần thiết, nhất là đối với kháng sinh thì cần phải thận trọng.

Chức năng suy giảm

Hầu hết ở người cao tuổi mọi chức năng của cơ thể đều bị suy giảm dần theo năm tháng, đặc biệt là hệ thống miễn dịch. Trong suốt khoảng thời gian sống của người cao tuổi chắc rằng sẽ có nhiều đợt họ bị nhiễm khuẩn dù nặng hay nhẹ và mỗi một lần như vậy có thể đã được dùng một loại thuốc kháng sinh nào đó, nay phải dùng lại thì có nhiều loại kháng sinh sẽ mất tác dụng hoặc giảm hẳn tác dụng (chưa kể có khi còn gây nguy hiểm), nhất là tình trạng sức khỏe không được tốt như lúc còn trai tráng, khả năng đáp ứng của cơ thể chậm, vì vậy khi dùng kháng sinh cho người cao tuổi phải hết sức thận trọng.

Khi người cao tuổi dùng thuốc kháng sinh bằng đường uống thì khả năng hấp thu thuốc kháng sinh ở đường tiêu hóa giảm sẽ làm ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị, bệnh lâu khỏi, hoặc không khỏi. Mức độ gắn protein vào huyết tương cũng giảm, vì vậy khi kháng sinh gắn vào protein huyết tương giảm thì làm xuất hiện hiện tượng kháng sinh lưu hành dưới dạng tự do và sẽ gây độc hại cho cơ thể. Sự phân phối thuốc kháng sinh trong cơ thể người cao tuổi cũng có nhiều thay đổi, hiện tượng này tùy thuộc vào tính chất của từng loại thuốc kháng sinh và trạng thái bệnh lý của từng người.

Tiêu diệt vi khuẩn đường ruột

Ở người cao tuổi, việc đào thải thuốc kháng sinh qua đường thận cũng sẽ giảm do có hiện tượng suy giảm nephron kéo theo suy giảm chức năng của thận. Ngoài ra, ở người cao tuổi thường hay bị thiếu vitamin K, loại vitamin này thường do một số tạp khuẩn đường ruột tổng hợp nên, nhưng do tự dùng một số thuốc kháng sinh liều cao, dài ngày đào thải qua đường tiêu hóa sẽ tiêu diệt một số vi khuẩn sinh vitamin K làm cho người cao tuổi thiếu đi một lượng vitamin K.

Một số vi khuẩn đường ruột có khả năng giáng hóa digoxin ở ống tiêu hóa, nếu dùng kháng sinh đào thải qua đường ruột quá nhiều sẽ làm tăng hấp thu digoxin và làm cho nồng độ digoxin trong huyết tương tăng cao và độc tính cũng tăng theo. Một số thuốc kháng sinh có khả năng làm giảm kali máu cho nên cần thận trọng khi dùng kết hợp với các thuốc nhuận tràng, thuốc lợi tiểu.

Vì vậy, trong mọi trường hợp người cao tuổi chỉ dùng kháng sinh khi thầy thuốc khám bệnh xác định là có bệnh nhiễm trùng bởi vi khuẩn, hoặc mắc bệnh nhiễm vi-rút nhưng có bội nhiễm vi khuẩn. Việc dùng kháng sinh nào là hoàn toàn do bác sĩ khám cho người bệnh đó quyết định. Để tránh xảy ra hiện tượng dị ứng, nên cho thầy thuốc biết bản thân có dị ứng với loại thuốc gì. Chỉ dùng thuốc khi thực sự cần thiết.

PGS.TS Bùi Khắc Hậu (Đại học Y Hà Nội)

>> Chứng nhuyễn xương và loãng nhuyễn xương ở người lớn tuổi 
>> Dinh dưỡng cho người cao tuổi 

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.