Nguyên nhân
Mùa thu cơ thể cảm thụ phong nhiệt táo tà gây tổn thương phế, làm mất đi sự trong sạch và hạ thấp tác dụng thanh lọc của phổi, khiến cơ thể bị cảm nhiễm đường hô hấp trên, viêm phế quản cấp tính... Biểu hiện thường thấy ho là chính, đồng thời có kèm theo sốt, miệng mũi khô, họng khô miệng khát, da khô ráp...
Căn cứ vào đặc tính “táo ưa nhu nhuận” chọn dùng các thức ăn và bài thuốc có tính năng tâm can lương nhuận, kinh thấu phế vệ, chỉ khái hóa đàm, dưỡng âm nhuận táo... để có tác dụng phòng trị ho mùa thu. Dưới đây là những món ăn, thức uống có công dụng phòng trị ho trong mùa thu:
Thức uống
* Nước ô mai: Ô mai 15g, đường trắng 15g, rửa sạch ô mai, cùng đường trắng bỏ vào cốc đổ nước sôi mới vào ngâm 3-5 phút là được. Uống thay trà. Tác dụng: dưỡng âm sinh tân, liễm phế chỉ khái, thích hợp với trường hợp ho mùa thu lâu không khỏi, ít nước bọt, miệng khát...
* Nước củ cải hạnh nhân: Củ cải tươi 1 kg, hạnh nhân 6g, đường trắng 30g. Hạnh nhân bỏ vỏ, bỏ tiêm, rửa sạch, cho vào nồi cùng 20 ml nước, nấu còn 100 ml. Rửa sạch củ cải, gọt vỏ, thái miếng nhỏ bỏ vào máy xay sinh tố rồi cho nước hạnh nhân và đường vào xay, dùng vải thưa lọc lấy nước. Mỗi ngày 3-4 lần, mỗi lần 30 - 50 ml. Tác dụng: thanh nhiệt sinh tân, hóa đàm chỉ khái, lợi tiểu. Bệnh thích ứng: ho do nhiệt thịnh tân thương rõ rệt, nhiều đờm vàng, cổ họng bất lợi, miệng khát muốn uống, tiểu tiện vàng ít.
Món ăn
* Canh la hán thịt heo: Quả la hán 50g, thịt heo nạc 100g, muối ăn 5g, các gia vị. Rửa sạch quả la hán, bổ đôi, cho vào nồi, cho nước vừa đủ, đun to lửa cho sôi. Thịt heo thái mỏng, sau khi la hán sôi được 5 phút thì bỏ thịt vào đun tiếp 3 phút nữa, cho muối, và nêm nếm gia vị. Công dụng của món ăn này là tư âm bổ hư, thanh phế chỉ khái, lợi họng nhuận tràng, dùng thích hợp cho bệnh phế hư sốt hoặc ho bách nhật, cổ họng đau hoặc mất tiếng, tràng táo bí tiện.
* Canh bối mẫu thịt nạc: Chiết bối mẫu 10g, thịt heo nạc 150g, rượu 6g, bột hồ tiêu 5g, gừng tươi 10g, hành củ 10g, muối ăn 6g, bột đậu 25g, các gia vị. Rửa sạch bối mẫu, rang thơm lên, nghiền thành bột, trộn đều với bột đậu. Băm thịt, gừng, hành thái nhỏ trộn đều với thịt. Trộn chung tất cả các nguyên liệu trên với một ít nước vừa đủ, nhào đều, viên lại, rồi cho vào nồi canh sôi tiếp tục đun 3 - 5 phút là được. Món này có tác dụng: thanh phế hóa đàm, chỉ khái bổ hư, thích ứng với bệnh ho lâu không khỏi, cơ thể hư nhược trong mùa thu...
Hoài Vũ
Bình luận (0)