Có thể khẳng định rằng hầu hết du học sinh đều muốn làm gì đó tốt cho đất nước. Đơn giản, mục tiêu sống của hầu hết mọi người là khẳng định mình trong xã hội. Được nhìn nhận trong cộng đồng quen thuộc hay quê hương của mình thường dễ dàng và đáng tự hào hơn cả.
Khi vinh quy ai cũng muốn bái tổ. Nói một cách khác, khi công việc và cuộc sống ổn định thì hầu hết mọi người sẽ bắt đầu quan tâm và có hành động cụ thể hướng về nơi chôn nhau cắt rốn của mình. Đơn giản nhất là gửi tiền về. Do vậy, cũng không đến mức phải lo lắng du học sinh ở lại và không đoái hoài gì đến đất nước.
Chọn ở lại khi tốt nghiệp đơn giản chỉ là một bước trong chu trình thông thường. Ở hay về có lẽ là câu hỏi mà bất cứ du học sinh nào cũng phải đặt ra nhiều lần, nhất là khi học xong. Lựa chọn thường là ở lại.
Mục tiêu của hầu hết mọi người thường chỉ là có mức thu nhập và cơ hội thăng tiến hay được xã hội công nhận. Khi mới học xong, áp lực cơm áo, gạo tiền thường rất lớn nên ưu tiên thường là có việc làm ngay với thu nhập ổn định.
Hơn thế, du học sinh thường có nhiều thông tin về các cơ hội việc làm ở nước sở tại nhiều hơn là cơ hội ở VN. Do vậy, việc nhiều người ở lại là có thể giải thích. Đây là cơ hội để các du học sinh trau dồi kỹ năng, kiến thức và kinh nghiệm thực tiễn. Kinh nghiệm làm việc trong môi trường hiện đại đòi hỏi tính chuyên nghiệp cao là hết sức quan trọng.
Việc ở lại khi mới học xong sẽ tránh được khả năng bị động trong hệ thống hiện tại. Áp lực có việc làm và tồn tại khi quay về ngay có thể làm cho một số du học sinh bị đặt trong tình trạng không có lựa chọn nào khác. Hậu quả là có thể một số người sẽ phải lo “chạy” để tìm một công việc phù hợp; chưa kể phải đối diện với điều kiện làm việc và các chính sách đãi ngộ chưa phù hợp.
Khi đã có vị trí ổn định ở bên ngoài, việc trở về hay những đóng góp cho đất nước của du học sinh sẽ ở thế ngẩng cao đầu. Lúc đó, tác dụng và ảnh hưởng có khả năng sẽ lớn hơn rất nhiều so với việc trở về ngay.
Nếu nhiều người trở về hay có cơ hội đóng góp cho sự phát triển của VN thì cơ hội sánh vai với các cường quốc năm châu sẽ lớn. Ngược lại, nếu nhiều người phải chọn cách thức gửi tiền về thì VN tiếp tục thuộc nhóm quán quân kiều hối, nhưng vẫn cứ thiếu nhân tài cho sự phát triển.
Nếu có sự cải cách triệt để để tạo ra thể chế dung nạp du học sinh tốt hơn thì tương lai của VN sẽ xán lạn. Vì thế, trọng tâm lúc này nên là tạo dựng môi trường để hầu hết mọi người đều có thể tìm được đất dụng võ, góp phần tốt nhất cho sự phát triển của VN. Đây là nhiệm vụ của cả xã hội, trong đó, nhà nước chính là người lĩnh ấn tiên phong.
Tiến sĩ Huỳnh Thế Du
Bình luận (0)