(Đọc sách Trấn Quốc công - Bùi Tá Hán)
Ngay từ 5 thế kỷ trước, chữ “Nhân” trong chính sách của Bùi Tá Hán đã ngời sáng lên tư tưởng hòa hợp và hòa giải dân tộc giữa người Việt với người Chăm, giữa người Kinh với người Thượng, và giữa người Việt với nhau. Những hệ thống phòng thủ mà Bùi Tá Hán cho xây dựng sau này đã thành hệ thống Trường Lũy nổi tiếng vắt từ bắc Quảng Ngãi vô nam Bình Định. Đây là bức trường thành bảo vệ chủ quyền, tạo điều kiện kết nối giữa miền xuôi và miền ngược. Không những thế, từ cách đây 5 thế kỷ, ông cũng đưa ra những mệnh lệnh đậm tính thời sự đến bây giờ: “Tất cả quan viên văn võ và biền binh các đồn đều phải ăn nói nghiêm chỉnh, minh bạch, thái độ ôn nhu để thu phục nhân tâm, tuyệt đối không được lớn tiếng, hách dịch”.
Từ một vùng đất loạn lạc liên miên, nhưng khi Bùi Tá Hán đặt định được chính quyền và thực thi những chính sách hợp lòng dân, xứ Quảng đã thành vùng đất của hòa bình, hòa hợp và sung túc. Danh xưng “Trấn Quốc công” tôn vinh Bùi Tá Hán đã nói lên sự ghi nhận không chỉ của triều đình, mà chính là sự ngưỡng mộ, yêu quý của nhân dân xứ Quảng và cả dải đất miền Nam Trung bộ dành cho ông. Vì thế, dù ít được sử sách chính thống nhắc tới, nhưng Trấn Quốc công Bùi Tá Hán đã thực sự sống trong lòng dân suốt 5 thế kỷ nay, sống trong lòng cộng đồng các dân tộc Nam Trung bộ không phân biệt người Việt hay người Chăm, người Kinh hay người Thượng.
Thanh Thảo
(*) Trấn Quốc công Bùi Tá Hán - danh nhân lịch sử - văn hóa do nhóm tác giả Nguyễn Văn Chừng - Dương Minh Chính - Lê Văn Công - Lê Sơn - Nguyễn Văn Thanh biên soạn, NXB Thanh niên 2013.
Bình luận