Bauxite - nên hay không nên

17/05/2013 03:15 GMT+7

Mấy ngày nay dư luận lại nóng về hai dự án bauxite Tân Rai và Nhân Cơ với hai luồng ý kiến trái ngược. Một bên là các chuyên gia phản biện, vốn là người của Tập đoàn than khoáng sản (Vinacomin). Cụ thể như tiến sĩ Nguyễn Thành Sơn, Trưởng ban Quản lý dự án khai thác than đồng bằng sông Hồng, và ông Nguyễn Văn Ban, một cựu trưởng ban của Vinacomin, đã phân tích.

>> Chúng tôi không dám dừng dự án alumin Nhân Cơ

Hai ông đưa ra những con số về chi phí và giá thành, về công nghệ lạc hậu và ảnh hưởng đến môi trường của dự án, đến “bẫy giá rẻ” mà chúng ta đang gặp phải ở hai dự án và khuyến nghị về sự dũng cảm nên dừng thực hiện vì càng làm càng lỗ. 

Bên còn lại là các lãnh đạo Vinacomin với những dự báo lạc quan rằng sẽ thu hồi vốn đầu tư sau 12-13 năm và trông chờ tương lai giá alumin tăng, theo lời Phó tổng giám đốc Vinacomin Nguyễn Văn Biên. Trong khi đó, giữa bối cảnh kinh tế thế giới có nhiều bất ổn như hiện nay, khó nhà đầu tư nào lạc quan như Vinacomin khi dự báo xu hướng giá alumin sẽ tăng. Mặt khác, dù đưa ra con số 26/27 các nhà máy chế biến bauxite trên thế giới đang sử dụng công nghệ tương tự của Nhân Cơ, Tân Rai nhưng Vinacomin lại không chứng minh chỉ số so sánh những dự án này đã triển khai từ năm nào.

Nhiều câu hỏi của người dân với các đại biểu Quốc hội tại những cuộc tiếp xúc cử tri trước kỳ họp cũng đang đặt vấn đề hiệu quả kinh tế dự án bauxite Tây nguyên như một câu hỏi lớn với ít nhiều bức xúc. Ngoài các cảnh báo về hệ lụy môi trường, về giao thông, về ảnh hưởng văn hóa khi thực hiện hai dự án bauxite Tây nguyên và bây giờ là bài toán hiệu quả kinh tế, bên cạnh đó còn là chiến lược bảo tồn tài nguyên cho đất nước. Mặc dù chúng ta đã có luật Khoáng sản nhưng thực tế, việc quản lý tình trạng khai thác quặng thô như sắt, mangan, chì, thiếc, kẽm... vẫn còn bất cập;  một số chủng loại khoáng sản thô từng nơi, từng lúc vẫn còn tình trạng chảy qua bên kia biên giới như Báo Thanh Niên từng đề cập.

Nên chăng việc Quốc hội, Chính phủ xem xét có đối chứng, kiểm chứng, so sánh các phản biện độc lập của các chuyên gia trong và ngoài nước; hoặc mời kiểm toán độc lập cho hai dự án Tân Rai, Nhân Cơ. Nếu việc thí điểm khai thác bauxite thực sự mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội dài lâu chắc chắn thì nhân dân sẽ đồng thuận và đất nước thêm được nguồn lợi; nếu chưa hiệu quả, chưa phù hợp trong giai đoạn hiện nay thì xem xét dừng triển khai, hoặc thu hẹp phạm vi triển khai dự án trước khi chưa quá muộn.

Bauxite Tây nguyên âu cũng vẫn là của để dành quý giá cho nhiều thế hệ con cháu chúng ta. 

Phương Thảo

>> Quốc hội cần giám sát làm rõ dự án bauxite lỗ hay lãi
>> Điều chỉnh lại quy hoạch bauxite
>> Thực hiện dự án bauxite theo lộ trình phù hợp
>> Tính lại bài toán bauxite

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.