Động đất “rùa bò”

10/06/2011 22:36 GMT+7

Giới khoa học vừa phát hiện một dạng động đất đặc biệt, thường diễn ra ở tốc độ hết sức chậm chạp nhưng đôi khi đột ngột giật lên với vận tốc cao.

Vỏ trái đất vẫn còn chứa đựng không ít bất ngờ. Các chuyên gia Mỹ vừa tìm thấy một dạng chấn động mới xảy ra bên dưới mặt đất, tuân theo những nguyên tắc vật lý bất thường. Trước nay, các trận động đất thường di chuyển với tốc độ cực nhanh khoảng 3 km/giây, gấp 10 lần vận tốc âm thanh, dọc theo một đứt gãy trên vỏ trái đất. Tuy nhiên, những gì mà các nhà khoa học thuộc Cơ quan Nghiên cứu địa chấn Mỹ (USGS) vừa ghi nhận được hoàn toàn khác biệt. Đó là các trận động đất theo kiểu “rùa bò”, tốc độ khoảng 7 km/giờ, tương đương với một người đi bộ hơi nhanh, nhưng lại trải dài trên một khoảng cách đến 160 km kể từ điểm xuất phát đến khi kết thúc.

 
Dấu hiệu của một cơn địa chấn chậm dọc theo đứt gãy San Andreas tại California - Ảnh: Discovery

Bất chấp vận tốc chậm chạp như vậy, không vì thế mà sức mạnh của chúng giảm sút. Các trận động đất chậm tại khu vực bang Washington thường diễn ra ở mức từ 6,6 đến 6,8 độ Richter. Để dễ so sánh, động đất tại thành phố Christchurch (New Zealand) hồi tháng 2 chỉ mạnh 6,1 độ Richter, nhưng khiến 166 người thiệt mạng và san bằng nhà cửa. Cũng may là động đất chậm xảy ra ở độ sâu từ 35 đến 55 km, nên chấn động mà nó gây ra khá yếu ớt, nhiều khi chỉ đủ mạnh để làm rớt khung tranh theo tường.

Heidi Houston, trưởng nhóm nghiên cứu thuộc Đại học Washington, cho hay ở độ sâu như vậy các đĩa kiến tạo khổng lồ bao phủ bề mặt trái đất có vẻ như nhớp nháp hơn, một phần do nhiệt độ cao. Đó là lý do khiến động đất xảy ra chậm chứ không chớp nhoáng như các động đất gần bề mặt. Một đặc điểm đáng lưu ý nữa, nếu động đất cạn xảy ra hết sức bất thường khiến chúng vô cùng nguy hiểm, thì động đất sâu diễn ra theo một chu trình gần như không thay đổi, mỗi 12 đến 15 tháng/lần tại khu vực Washington.

Mới đây nhất, chuyên gia Houston lại phát hiện thêm một đặc tính khác thường của động đất chậm: chúng có thể đảo chiều bất ngờ theo hướng ngược lại lộ trình ban đầu, với tốc độ nhanh gấp 20 đến 40 lần bình thường. “Chúng tôi không thể hiểu nổi tại sao lại như vậy”, Houston nói trên kênh OurAmazingPlanet.

Houston và đồng sự đang nghiên cứu những trận động đất chậm tại đới hút chìm Cascadia, trải dài từ miền bắc California đến Vancouver. Ông cho rằng cơ chế của những trận động đất kiểu này có thể liên quan đến những cơn địa chấn khủng khiếp gần bề mặt sau đó. Đới hút chìm Cascadia từng hứng chịu một trận động đất 9 độ Richter vào những năm 1700, kích hoạt sóng thần dọc theo Thái Bình Dương đến Nhật Bản. Dự đoán khu vực này sẽ xảy ra một trận động đất mạnh trong thời gian tới, và các chuyên gia đang nghiên cứu tác động nếu có của các cơn địa chấn chậm với thảm họa trong tương lai.

Hạo Nhiên

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.