Vinashin và món nợ với các nhà thầu nhỏ

06/06/2011 00:17 GMT+7

Sử dụng vốn đi vay nhưng đầu tư dàn trải, tùy tiện nên hàng loạt dự án (DA) ngàn tỉ của Tập đoàn công nghiệp tàu thủy VN (Vinashin) phải dừng lại dở dang, đẩy nhiều doanh nghiệp đối tác vào hoàn cảnh khó khăn.

Mất nhà, mất tàu vì Vinashin

Gần 3 năm nay, ông Nguyễn Văn Sơn, Giám đốc Công ty TNHH Đức Trọng (có trụ sở tại TP Việt Trì, tỉnh Phú Thọ) chạy liên tục như con thoi giữa Hà Nội - Quảng Ninh - Phú Thọ để đòi nợ, nhất là gần đây, ngân hàng (NH) chuẩn bị các thủ tục phát mại tài sản thế chấp.


Tàu chở hàng của Vinashin - Ảnh: Vinashin cung cấp

Tháng 3.2007, ông Phạm Thanh Bình, Chủ tịch HĐQT Vinashin ra quyết định cho phép chuẩn bị đầu tư DA san lấp giai đoạn I khu kinh tế Hải Hà và làm đường công vụ khởi công Nhà máy đóng tàu Hải Hà (thuộc H.Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh). Công ty TNHH một thành viên công nghiệp tàu thủy Cái Lân (Công ty CNTT Cái Lân) được giao làm chủ đầu tư, với tổng vốn đầu tư dự kiến 945 tỉ đồng. Từ tháng 10.2007, Công ty CNTT Cái Lân giao lại cho 4 nhà thầu chính là thành viên của Vinashin và các nhà thầu này tiếp tục giao lại cho 9 DN vừa và nhỏ, trong đó có công ty ông Sơn thực hiện các hạng mục về san lấp mặt bằng.

Đùng một cái, đến tháng 2.2008, chủ đầu tư và 4 công ty thành viên của Vinashin bất ngờ chấm dứt hợp đồng với các nhà thầu phụ vì lý do kinh tế khó khăn, không thể tiếp tục DA. “Theo các hợp đồng ký kết, khối lượng công việc chúng tôi đã thực hiện có nghiệm thu giữa các bên thì các nhà thầu chính đang nợ chúng tôi 130 tỉ đồng, nhưng đến nay đã hơn 3 năm “quả bóng nợ” liên tục bị đẩy từ nơi này sang nơi khác”, ông Sơn búc xúc và cho biết thêm: “3 năm đi đòi không được nợ, để có tiền trả nợ gốc và lãi NH tôi đã phải bán tống bán tháo tài sản. Trong đó, 1 chiếc tàu tôi mua 2,9 tỉ phải bán 1,4 tỉ. Cuối tháng 5 vừa rồi lại phải thế chấp ngôi nhà lấy 1 tỉ đồng trả NH. Hiện giờ, tiền không có, công ty rơi vào tình cảnh sống dở chết dở...”.

Cùng chung tình trạng này, Công ty TNHH Mỹ Quyên (có trụ sở tại TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh), một trong những nhà thầu phụ thi công DA kinh tế Hải Hà đang bị các nhà thầu nợ 45 tỉ đồng. “Thời điểm thực hiện hợp đồng, chúng tôi có tới 700 công nhân nhưng giờ chỉ còn khoảng 10 người”, chủ DN này cho biết.

Sai phạm tại hàng loạt dự án

Trong quá trình thanh tra Vinashin, Thanh tra Chính phủ (TTCP) phát hiện hàng loạt sai phạm tại DA san lấp giai đoạn I khu kinh tế Hải Hà. Trong đó, chủ đầu tư triển khai khi chưa có DA đầu tư. Việc nghiệm thu thanh toán khối lượng đã san lấp giữa chủ đầu tư với nhà thầu chính, nhà thầu phụ không rõ ràng, minh bạch...

TTCP cũng xác định, việc đầu tư dừng lại dở dang đã làm lãng phí nguồn lực của nhà nước, của DN và gây thiệt hại nặng cho chủ đầu tư và các nhà thầu.

Ngoài DA trên, TTCP còn phát hiện sai phạm tương tự tại hàng loạt DA khác của Vinashin, như DA KCN tàu thủy Lai Vu, DA Nhà máy công nghiệp tàu thủy Dung Quất giai đoạn 1, DA nâng cao năng lực Nhà máy đóng tàu Bến Thủy… Tại nhiều DA, TTCP phát hiện dấu hiệu cố ý làm trái về đầu tư, gây thiệt hại, có dấu hiệu gian dối nên đã chuyển hồ sơ sang Bộ Công an để điều tra, làm rõ.

Ba bộ có trách nhiệm trong sai phạm của Vinashin

Theo kết luận Thanh tra Chính phủ vừa được công bố, để xảy ra những sai phạm nghiêm trọng kéo dài nhiều năm tại Vinashin, ngoài trách nhiệm của hàng loạt cá nhân nguyên là lãnh đạo tập đoàn còn có trách nhiệm của ba bộ là Bộ Giao thông Vận tải (GT-VT), Bộ Tài chính và Bộ Nội vụ. Trong đó, Bộ GT-VT được xác định là chưa kiên quyết có những giải pháp kịp thời và hiệu quả để yêu cầu HĐQT Vinashin xây dựng, trình Thủ tướng ban hành điều lệ tổ chức và hoạt động; bổ nhiệm hoặc thuê tổng giám đốc điều hành. Là cơ quan quản lý nhà nước theo lĩnh vực, nhưng trong nhiều năm, Bộ GT-VT chưa phát hiện kịp thời những yếu kém và cố ý làm trái trong hoạt động của tập đoàn để chủ động đề nghị các cơ quan chức năng báo cáo Thủ tướng ngăn chặn, xử lý. 

Bộ Tài chính có trách nhiệm phê duyệt quy chế tài chính của tập đoàn, nhưng chưa có những giải pháp kịp thời và hiệu quả yêu cầu HĐQT Vinashin xây dựng quy chế tài chính, để trong nhiều năm không ban hành được quy chế này; chưa có giải pháp kiên quyết, hiệu quả trong kiểm soát việc sử dụng có hiệu quả trái phiếu quốc tế do Chính phủ cho tập đoàn vay lại. Bộ Nội vụ chưa kiên quyết có những giải pháp kịp thời để HĐQT Vinashin thực hiện đúng quy định về bổ nhiệm hoặc thuê tổng giám đốc điều hành theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, để tình trạng chủ tịch HĐQT kiêm nhiệm tổng giám đốc điều hành kéo dài nhiều năm tại Vinashin.

Thái Sơn

Không liên quan đến tập đoàn?

Xung quanh khoản nợ của Công ty CNTT Cái Lân chưa thanh toán với 9 nhà thầu phụ trong DA san lấp mặt bằng lần 1 khu kinh tế Hải Hà (Quảng Ninh), chiều 3.6, trao đổi với PV Thanh Niên, ông Phạm Thanh Sơn, Phó tổng giám đốc Vinashin, cho biết đây là hợp đồng giữa Công ty Cái Lân và các nhà thầu, không liên quan đến tập đoàn. "Đây là trách nhiệm của DN với DN, Công ty Cái Lân chưa làm xong thủ tục đầu tư, chưa ký nghiệm thu với các nhà thầu thì không thanh toán được", ông Sơn nói.

Với câu hỏi: Công ty Cái Lân không thanh toán được, trong khi nhà thầu có nguy cơ phá sản vì khoản nợ quá lớn, tập đoàn có hướng xử lý như thế nào, ông Sơn trả lời: "Tôi không trả lời tiếp, chúng tôi chỉ là đại diện chủ sở hữu vốn, xét về thua lỗ mất vốn thì xong rồi". 

Mai Hà

Thái Sơn

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.