Gagarin - khuôn mặt điển hình của Liên Xô

11/04/2011 15:22 GMT+7

(TNO) Phi hành gia Yuri Gagarin, con trai một người thợ mộc, với tác phong quân đội và nụ cười hiền lành, là nhân vật lý tưởng để Liên Xô gửi đi trong chuyến bay tiên phong vào vũ trụ (12.4.1961).

>> 108 phút bất tử của Gagarin

Ngày nay, Gagarin là một trong số những thần tượng của thời Liên Xô mà hình ảnh và sự yêu mến không bị suy suyển đi sau khi Liên Xô tan rã. Vào năm ngoái, ông đứng đầu một cuộc khảo sát về những nhân vật biểu tượng hàng đầu của Nga trong thế kỷ 20, trong đó lứa tuổi từ 18 đến 24 là những người hâm mộ ông nhiều nhất.

Xuất thân nhà quê của Gagarin rõ ràng đã giúp ông được ưa thích hơn trong tiến trình chọn lựa giữa ông và đối thủ kèn cựa nhất - Gherman Titov, người đến từ một gia đình giáo viên.


 Một bức tượng của Gagarin được đặt tại Trung tâm triển lãm ở Moscow nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày ông bay vào vũ trụ - Ảnh: AFP

Gagarin sinh năm 1934, là con của cặp vợ chồng làm việc tại một hợp tác xã nông nghiệp. Năm 1941, Phát xít Đức chiếm đóng ngôi làng của họ, khiến Gagarin không thể đến lớp cho đến năm 1943.

Sau khi hoàn tất 7 năm học ở trường, Gagarin học nghề thợ rèn và có vẻ như được trù định cho một sự nghiệp tại các nhà máy. “Con đường của anh ấy tương tự như hàng triệu người đồng hương của mình”, Lev Danilkin, tác giả một cuốn sách về cuộc đời của nhà du hành vũ trụ này nói.

Trong một bài phát biểu sau này, Gagarin mô tả ông là “một người Liên Xô bình thường”.

Mê mẩn các máy bay từ thời thơ ấu, Gagarin gia nhập CLB bay ở tuổi 20 và sau đó được đào tạo thành một phi công chiến đấu tại một trường quân sự ở thành phố Orenburg trong rặng Ural.

Năm 1959, Gagarin nghe được lời kêu gọi những tình nguyện viên trong không quân tham gia khóa đào tạo để bay “một loại hình máy móc mới”. Khi đó, chiều cao khiêm tốn của Gagarin (1m60) trở thành một lợi thế cho ông.

20 tình nguyện viên đã tham gia một khóa đào tạo bí mật trong một năm tại Moscow và những khu vực xung quanh. Số người này sau đó được gút xuống còn 12, rồi xuống 6 người, trong đó có Gagarin.


 Yuri Gagarin cùng vợ Valentina và con gái vào năm 1960 - Ảnh: AFP

Người thanh niên có mái tóc vàng, cặp mắt xanh cùng nụ cười rạng rỡ chiếm được cảm tình của đồng nghiệp và đặc biệt là Sergei Korolev, Tổng công trình sư lỗi lạc của chương trình không gian Liên Xô.

Vào năm 1961, Gagarin được chọn thực hiện sứ mệnh đầu tiên của con người trong vũ trụ và ngày được chọn là ngày 12.4. Ở tuổi 27, Gagarin đã có vợ là một nữ y tá tên Valentina, người đang mang thai đứa con gái thứ hai của họ.

Đó là một sứ mệnh hiểm nghèo với Gagarin. Trong số 48 con chó được gửi vào vũ trụ trước đó, có 20 con đã chết.

Mặc dù vậy, “mọi người đều mơ có được chỗ của anh ấy. Yuri được chọn vì những phẩm chất cá nhân. Anh ấy rất gần gũi với mọi người”, Volynov nói với AFP.

Trong một bức thư gửi cho vợ trước chuyến bay, Gagarin nói ông tin tưởng vào chiếc tàu vũ trụ song ông cũng bày tỏ cảm xúc của mình. “Nếu có điều gì xảy ra, em phải biết rằng mọi chuyện đều phải kết thúc. Cho đến nay, anh đã sống một cuộc đời ngay thẳng, chân thật và vì lợi ích của mọi người, dù rằng nó rất nhỏ bé”, ông viết cho vợ.

Khi trở lại mặt đất và được ca tụng ở khắp nơi, Gagarin đã thực hiện vai trò của mình một cách mộc mạc và giản dị. 3 tháng sau chuyến bay, ông dự tiệc với Nữ hoàng Anh Elizabeth II và theo lời kể, ông đã thừa nhận một cách thật thà rằng mình không biết sử dụng loại nĩa nào cho các món ăn.

“Gagarin là một dự án tuyên truyền thành công nhất của Liên Xô”, người viết tiểu sử của ông, Danilkin nói.

Khi được hưởng những đặc quyền dành cho các anh hùng của Liên Xô, Gagarin đã chia sẻ với bạn bè của mình. Ông bỏ ra hàng giờ gọi điện thoại để tìm kiếm thuốc men, lấy giường bệnh hoặc xin một chiếc vé xem hát cho nhiều người bạn.

Song không phải không có rắc rối nào xảy ra với Gagarin. Vào năm 1961, ông phải nhảy ra khỏi ban công sau khi bị vợ phát hiện đang ở cùng một người phụ nữ khác trong khách sạn, theo hồi kí của Nikolai Kamanin, người đảm trách việc huấn luyện phi hành gia.


 Phi hành gia cùng thời với Gagarin - Boris Volynov - Ảnh: AFP

Vài năm sau chuyến bay, truyền hình cũng cho thấy Gagarin đã tăng cân. Kamanin viết trong hồi kí rằng Gagarin đã dành quá nhiều thời gian cho các buổi tiệc chiêu đãi và mọi người đều muốn nâng cốc với ông.

“Mọi người đều muốn uống với Gagarin vì tình hữu nghị, vì tình yêu và vì một nghìn lý do khác, và đòi uống đến cạn ly”, Kamanin viết vào năm 1968.

Sau khi hoàn tất vai trò của mình, Gagarin không thể tiếp tục phát triển sự nghiệp phi hành gia hoặc phi công. Ông quá quý giá với Liên Xô để có thể liều lĩnh cho một sứ mệnh vũ trụ khác và ông phải cầu xin các quan chức rút lại lệnh cấm bay của mình. Năm 1968, Gagarin được phép bay trở lại, cùng với một phi công phụ.

Song vào ngày 27.8.1968 định mệnh, trong khi lái một chiếc máy bay tập nhỏ, ông đã rơi xuống vùng đông bắc Moscow trong một tai nạn mà lý do cho đến nay vẫn chưa được làm sáng tỏ. Hồ sơ của cuộc điều tra về tai nạn vẫn là một bí mật nhà nước (chỉ mới có một phần kết luận được giải mật nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày Gagarin bay vào vũ trụ).

Sơn Duân
(Theo AFP)

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.