NATO tranh luận gay gắt về Libya

AFP hôm qua dẫn lời Tổng thư ký NATO Anders Fogh Rasmussen cho biết đại diện 28 thành viên đi đến thỏa thuận trên sau 4 ngày tranh luận căng thẳng. Ông Rasmussen khẳng định hoạt động của NATO sẽ chỉ giới hạn trong việc thực thi vùng cấm bay và lệnh cấm vận vũ khí của LHQ đối với Libya. Theo BBC, việc chuyển giao nhiệm vụ kiểm soát vùng cấm bay cho NATO sẽ diễn ra sớm nhất vào cuối tuần này.

Đám tang của các dân thường thiệt mạng trong các cuộc không kích của liên quân, theo chính quyền Libya - Ảnh: Reuters

100 thường dân thiệt mạng Chính phủ Libya tối 24.3 cho biết khoảng 100 dân thường đã thiệt mạng kể từ khi phương Tây bắt đầu chiến dịch không kích từ đêm 19.3. Trong khi đó, tướng Carter Ham, chỉ huy chiến dịch của Mỹ tại Libya, nói liên quân “không thể chắc chắn” rằng không có dân thường thiệt mạng, theo AFP.

Việc chuyển giao này gặp nhiều trắc trở do nhiều thành viên bất đồng với những gì đang diễn ra ở Libya. Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng liên quân nên tập trung thực thi vùng cấm bay và lệnh cấm vận vũ khí hơn là không kích liên tục vào các lực lượng trên bộ của Libya. Nghị quyết của LHQ cho phép sử dụng “mọi biện pháp cần thiết trừ chiếm đóng” để bảo vệ dân thường Libya, nhưng cụm từ này để ngỏ nhiều cách diễn dịch khác nhau, dẫn đến những cuộc tranh luận gay gắt.

Trong khi đó, việc NATO tiếp nhận quyền kiểm soát vùng cấm bay không có nghĩa là Mỹ nhanh chóng rút khỏi chiến dịch gây tranh cãi này, theo AP. Lầu Năm Góc đã tuyên bố Mỹ sẽ vẫn thực hiện các sứ mệnh chiến đấu khi cần thiết dù khẳng định vai trò sắp tới của nước này chủ yếu sẽ là các sứ mệnh hỗ trợ, bao gồm tiếp nhiên liệu cho máy bay đồng minh và do thám trên không.

Hôm qua, máy bay phương Tây tiếp tục oanh kích các mục tiêu gần thành phố chiến lược Ajdabiya. AP dẫn lời Tham mưu trưởng quân đội Pháp Edouard Guillaud hôm qua cho biết máy bay của họ đã phá hủy một khẩu đội pháo của Libya. Cùng ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Liam Fox cho biết máy bay Tornado đã bắn tên lửa vào các xe bọc thép của Libya “đang đe dọa dân thường”. Cũng trong hôm qua, nhiều tiếng nổ lớn vang lên gần Ajdabiya, nơi giao tranh đang xảy ra dữ dội giữa quân đội Libya và lực lượng chống chính phủ. Trước đó, Pháp xác nhận chiến đấu cơ Rafale của nước này đã bắn hạ một máy bay Libya “vi phạm vùng cấm bay” ở thành phố Misrata. Lầu Năm Góc cho biết Mỹ đã bắn 16 quả tên lửa Tomahawk xuống các mục tiêu ở Libya trong hai ngày 24 và 25.3.

Kế hoạch B của ông Gaddafi? Theo Reuters, chính quyền của nhà lãnh đạo Muammar Gaddafi đang bí mật cử người đi tìm kiếm một cuộc ngừng bắn. Dẫn lời các quan chức Mỹ, châu u và một doanh nhân Trung Đông gần gũi với giới lãnh đạo Libya, Reuters cho biết Saif al-Islam, con trai trưởng của ông Gaddafi, và Abdullah Senoussi, anh rể của nhà lãnh đạo Libya, là những người tham gia sứ mệnh trên. Một quan chức Mỹ gọi đây là “kế hoạch B” của ông Gaddafi và cho biết phương Tây đang theo dõi sát sao vấn đề này. Theo Bloomberg, hôm qua phái đoàn Libya tham dự cuộc họp của Liên minh châu Phi (AU) với sự góp mặt của đại diện Liên đoàn Ả Rập. Chủ tịch AU Jean Ping kêu gọi đàm phán trực tiếp giữa các bên để chấm dứt giao tranh và thỏa thuận về những cải cách dân chủ ở Libya. Lực lượng chống chính phủ ở Libya cũng được mời nhưng không đến.

Trùng Quang