Vụ xe mang 8 biển số chở trái phép 96 con khỉ: Nhiều khuất tất cần làm rõ

“Hô biến” khỉ mạnh thành khỉ yếu

Khi trả lời PV Thanh Niên về tình trạng sức khỏe của 96 con khỉ đuôi dài đang tạm giữ, ông Võ Ngọc An, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm TP Tuy Hòa, vẫn khẳng định toàn bộ khỉ tang vật đều khỏe, chỉ trừ 1 con nhốt bao lưới hơi đừ (mệt). Thế nhưng, trong hồ sơ bán thanh lý của Hội đồng định giá tài sản tịch thu TP Tuy Hòa (gọi tắt là hội đồng) có bảng kê chi tiết động vật rừng do ông Trần Hùng Nam, cán bộ kiểm lâm, lập lại xác nhận: “Số lượng 96 con khỉ thuộc động vật rừng nguy cấp, quý hiếm (nhóm IIB): yếu, không thể thích nghi môi trường tự nhiên” (!?).

Theo tìm hiểu của PV Thanh Niên, ông Nam chỉ là cán bộ kiểm lâm bình thường, không có chuyên môn về thú y nhưng lại được giao giám định về tình trạng sức khỏe của bầy khỉ tang vật là một điều khó hiểu. “Trong quá trình định giá tài sản tịch thu, lẽ ra Hạt Kiểm lâm TP Tuy Hòa phải mời cơ quan thú y để cùng tham gia vào hội đồng thì sẽ có phần chính xác hơn. Thế nhưng, trong hội đồng chỉ có các thành phần: thanh tra, công an, tài chính, hạt kiểm lâm, như vậy là chưa đủ”, ông Lê Văn Bé - Chi cục phó Chi cục Kiểm lâm Phú Yên, nhìn nhận.

Hôm nay 8.1, Hội đồng định giá tài sản tịch thu TP Tuy Hòa sẽ họp giải quyết dứt điểm vụ bán thanh lý số khỉ tang vật có sự chứng kiến của phóng viên báo chí. Sáng 7.1, Chi cục Kiểm lâm Phú Yên cùng với Hội đồng định giá tài sản tịch thu TP Tuy Hòa - đơn vị đã bán thanh lý 96 con khỉ đuôi dài - đã đến kiểm tra trang trại của ông Lê Thanh Tuấn ở thôn 2, xã Hòa Vinh, H.Đông Hòa (Phú Yên).

Đáng lưu ý, theo ông Nguyễn Đức Anh, cán bộ Phòng Quản lý bảo vệ rừng (Chi cục Kiểm lâm Phú Yên), người giúp hội đồng xác định loài khỉ: “Tại thời điểm bán thanh lý, chưa có cơ quan chuyên môn hay hội đồng để giám định tình trạng sức khỏe bầy khỉ tang vật, mà chỉ đánh giá sức khỏe bằng cảm nhận. Tôi chỉ giúp hội đồng xác định loài theo quy định của pháp luật”. Đáng lưu ý, ông Nguyễn Đức Anh cho biết trước khi bán thanh lý số khỉ cho ông Lê Thanh Tuấn, Hội đồng kiểm định không hề kiểm tra chuồng trại của ông này xem có đảm bảo yêu cầu nuôi động vật hoang dã hay không...

Hợp thức hóa biên bản?

Trong hồ sơ vụ việc mà chúng tôi có được do Chi cục Kiểm lâm Phú Yên cung cấp, có 2 biên bản họp hội đồng vào ngày 4.1. Biên bản họp định giá nêu: “Qua khảo sát giá cả thị trường địa phương, loài khỉ thuộc nhóm IIB có giá 180.000 đồng/kg. Hội đồng thống nhất định giá để xử phạt vi phạm hành chính và tổ chức bán hoặc thả vào rừng”. Biên bản này có đầy đủ chữ ký của các thành viên hội đồng. Tuy nhiên, trong hồ sơ không hề có bảng giá của các cơ sở thu mua hay chứng từ gì chứng minh giá thị trường loài khỉ đuôi dài tại thời điểm bán thanh lý 180.000 đồng/kg như hội đồng đã khảo sát.

Biên bản họp hội đồng định giá tài sản tịch thu (khỉ) lại có nội dung khác: “Hội đồng tổ chức họp định giá tài sản tịch thu (khỉ) thuộc nhóm IIB. Hạt Kiểm lâm TP Tuy Hòa có liên hệ với Trung tâm Cứu hộ động vật hoang dã ở Cần Giờ (TP.HCM) và Trung tâm Giáo dục thiên nhiên tại Hà Nội. Hai trung tâm nói trên trả lời: Do vận chuyển xa, động vật bị yếu nên không tiếp nhận do đó hội đồng thống nhất định giá để làm căn cứ xử phạt vi phạm hành chính và tổ chức bán theo giá thị trường cho ông Lê Thanh Tuấn...”. Biên bản này lại thiếu chữ ký của thành viên hội đồng là Công an TP Tuy Hòa, dù đại diện Công an TP Tuy Hòa có mặt tại hội đồng từ đầu đến cuối. Dư luận đặt câu hỏi, phải chăng hội đồng đã hợp thức hóa biên bản thứ 2 để đối phó với dư luận?

Hiện 96 con khỉ vẫn bị ông Lê Thanh Tuấn tiếp tục nhốt trong các lồng sắt chật hẹp... 

“Chúng tôi không hề nhận được đề nghị” Trao đổi với PV Thanh Niên chiều 6.1, ông Nguyễn Đình Cương, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm TP.HCM, nói ông “rất bất ngờ” khi biết biên bản cuộc họp Hội đồng định giá đàn khỉ tang vật của TP Tuy Hòa khẳng định có liên hệ với Trung tâm Cứu hộ động vật hoang dã ở Cần Giờ (TP.HCM) nhưng bị từ chối tiếp nhận. “TP.HCM chỉ có một trung tâm cứu hộ động vật hoang dã ở Củ Chi thôi và tôi khẳng định chưa có ai liên hệ với tôi về việc tiếp nhận đàn khỉ này”, ông Cương quả quyết. Tương tự, bà Nguyễn Thị Vân Anh, Điều phối Chương trình bảo vệ động vật hoang dã (Trung tâm Giáo dục thiên nhiên VN) cũng khẳng định không hề nhận được đề nghị tiếp nhận 96 con khỉ của Phú Yên. “Họ không hề gọi điện thoại hoặc gửi văn bản cho chúng tôi. Sự thực là chúng tôi chỉ được biết các thông tin về vụ việc thông qua các phương tiện thông tin đại chúng. Và khi tiếp nhận thông tin này, chúng tôi đã chủ động liên lạc trực tiếp với các cơ quan chức năng của Phú Yên với mong muốn được biết tang vật đã được xử lý như thế nào, có biện pháp xử lý chưa, và họ có cần chúng tôi hỗ trợ tư vấn về biện pháp xử lý, cũng như tổ chức cứu hộ 96 cá thể khỉ bị tịch thu. Sau các cuộc điện thoại, chúng tôi được biết, các cơ quan hữu trách có liên quan ở địa phương có kế hoạch bán đấu giá số cá thể khỉ này. Chiều 4.1, chúng tôi đã soạn thảo một công văn với ý định gửi các cơ quan chức năng của Phú Yên đề nghị không bán thanh lý mà chuyển số cá thể khỉ nói trên cho các trung tâm cứu hộ hợp pháp nuôi dưỡng, chăm sóc nhưng chưa kịp gửi thì sáng 5.1 các báo đã đưa tin 96 cá thể khỉ đã bị bán rồi”, bà Anh nói. Quang Thuần - Quang Duẩn

Đức Huy