Tuyên chiến... mỹ phẩm lậu

Hải quan KTM Lao Bảo kiểm tra một lô hàng mỹ phẩm được xuất vào KTM - Ảnh: Nguyễn Phúc

Đó là một sự thật quái gỡ nhưng cũng rất dễ giải thích đang diễn ra tại Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo (bao gồm nhiều xã, thị trấn rộng lớn thuộc H.Hướng Hóa, tính từ sau cổng B-đặt ngay trên QL 9 thuộc xã Tân Hợp sang tận biên giới Lào, gọi tắt là KTM).

Trước đây, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng được đưa vào KTM cũng rải rác, nhưng kể từ ngày 1.10.2014, khi thông tư 109/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính về việc dừng miễn thuế GTGT cho nhóm 17 mặt hàng nội địa (bia, dầu ăn, đường, sữa các loại, mì gói, cà phê, bánh kẹo, dầu gội, văn phòng phẩm....) khi xuất vào KTM Lao Bảo có hiệu lực, thì mặt hàng mỹ phẩm nổi lên với vị trí “độc tôn” vì không thuộc danh sách 17 mặt hàng này (tức là vẫn được hoàn thuế 10% khi đưa vào KTM).

Trong khi đó, theo nhận định cũng như số liệu của Hải quan mặt hàng dược phẩm và thực phẩm chức năng chưa có diễn biến gì bất thường. Theo thống kê của Chi cục Hải quan KTM Lao Bảo từ đầu năm đến ngày 27.7, có hàng trăm loại mỹ phẩm được các doanh nghiệp xuất từ nội địa vào KTM, với tổng trị giá hơn 53 tỉ đồng. “Hàng” chủ yếu là: phấn, son, kem dưỡng da...

Cũng theo chi cục này, tổng cộng có 71 doanh nghiệp có hoạt động xuất hàng vào KTM và hầu như “anh” nào cũng xuất mỹ phẩm... Trong đó, nổi lên các doanh nghiệp xuất với số lượng lớn và đều đặn là: Công ty C.T, Công ty A.H.T, Công ty H.B.A, Công ty M.Đ.L.B, Công ty Q.N.P, Công ty T.H.P, Công ty T.Đ.S (trụ sở đều đặt ở tỉnh Quảng Trị).

Chi cục Hải quan Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo (đóng ở TT.Lao Bảo, H.Hướng Hóa), cũng ghi nhận một loại hàng được xuất qua Lào một cách đột biến, đó là “sữa dinh dưỡng”. Theo thống kê, từ đầu năm đến 30.6, đã có 161 tấn “sữa dinh dưỡng” trị giá hơn 100 tỉ đồng xuất qua Lào.

Ông Lê Hữu Cường, Chi cục phó Chi cục Hải quan KTM Lao Bảo phân bua: “Doanh nghiệp xuất hàng là mỹ phẩm hay bất cứ mặt hàng gì vào KTM mà có giấy tờ đầy đủ, đúng pháp luật thì mình không thể không cho thông quan... Riêng đối với mặt hàng mỹ phẩm là một mặt hàng chúng tôi nhận định là... nhạy cảm, nghi ngờ được xuất vào KTM để hoàn thuế 10% rồi sau đó sẽ được thẩm lậu về xuôi để quay vòng lên lại nhưng tại thời điểm họ xuất vào thì mình đâu làm gì được. Khi nào họ xé nhỏ hàng, thẩm lậu về thì mình mới triển khai vây bắt... Lý thuyết là vậy nhưng bắt đâu có dễ”.

Theo ông Lê Minh Thành, Đội trưởng Đội kiểm soát Hải quan (Cục Hải quan Quảng Trị) việc “vây bắt” hàng mỹ phẩm không hề giản đơn: “Mỹ phẩm toàn là hàng của nước ngoài, khó đưa ra dấu hiệu nghi vấn. Chúng rất dễ dàng mang vác, luồn qua các đội kiểm soát hoặc thậm chí “hiên ngang” qua cổng B vì có thể bỏ trong các ba lô, túi xách. Trong khi đó, khác với các loại mặt hàng khác, mỹ phẩm dù nhỏ nhưng lại có giá trị cao, tính % sẽ được hoàn thuế nhiều...”.

Ông Thành ví dụ, một thỏi son có thể có trị giá vài trăm ngàn đồng khi xuất vào KTM sẽ được hoàn thuế vài chục ngàn đồng nhưng chỉ cần một cái ba lô sinh viên, người ta có thể bỏ hàng trăm thỏi son vào đó rồi leo lên xe khách đi thẳng qua cổng B.

Ông Thành cho rằng: “Không thể kiểm tra từng cái ba lô một như vậy được”. Dù vậy với nhiều nỗ lực, mới đây Đội kiểm soát phối hợp với Trạm liên ngành (cũng đóng tại khu vực cổng B) đã bắt được một lô mỹ phẩm đang được tuồn về xuôi với trị giá 40 triệu đồng. Trong khi đó, nguồn tin của Thanh Niên cho hay, Công an H.Hướng Hóa cũng đang đấu tranh về một vụ có dấu hiệu buôn lậu mỹ phẩm có trị giá lên tới 800 triệu đồng.

Ông Thành cho rằng chỉ có việc đưa mặt hàng mỹ phẩm vào nhóm dừng miễn thuế GTGT thì may ra việc buôn lậu mặt hàng này mới tự triệt tiêu. “Nhưng mỹ phẩm hết miễn thuế thì doanh nghiệp lại nghĩ ra mặt hàng khác “lợi hại” hơn xuất vào KTM để được hoàn thuế. Nên việc chống buôn lậu của lực lượng Hải quan phải bền bỉ và lâu dài là cũng vì vậy”, ông Thành thở dài.