Ngày nắng hạ hoành hành, bỗng dưng giữa mặt biển xuất hiện những luồng cá nục xanh đen, lượn lờ thật lả lướt. Rồi những mẻ lưới đầy ắp, những đôi quang gánh nặng quằn vai hối hả đưa cá vào chợ làng, lò hấp, vựa mắm... Từ những cảng cá miền Trung, nhiều dạng cá nục sẽ lên xe đường dài, ra Bắc hoặc vào Nam nườm nượp.
Lúc này ngon nhất
Được biết cá nục sống chủ yếu ở tầng nổi ven những vùng biển cạn, nơi có nhiều thức ăn: sinh vật phù du, ruốc, cá cơm... Theo kỹ sư hải sản Trần Văn Nhuần, ở Nha Trang, mùa cá nục từ khoảng tháng 3 - 8 dương lịch, từ tháng 7 dương lịch cá đẻ rộ. Thế nhưng cá nục ngon nhất lúc gần hoặc đang mang trứng, khoảng tháng 5 - 6 dương lịch.
Có nhiều cách để ngư dân miền Trung dụ bắt cá nục: lưới rút, lưới đèn... Thường những đêm tối trời họ sẽ trúng nhiều cá hơn. Ghe đi bắt cá nục thường hoạt động gần bờ nên sẽ quay vào không quá 5 ngày, thế nên cá vẫn còn tươi mơn mởn.
Cùng ở “giữa đòn gánh” nhưng mùa cá nục lại đến sớm hơn với ngư dân Quảng Ngãi, Bình Định, Đà Nẵng vì ngư trường chính của họ là vùng biển hướng bắc. Kế đến sẽ đến lượt ngư dân Phú Yên, Bình Thuận, Ninh Thuận trúng cá nục theo mùa gió nồm nam, khoảng tháng 4 - 7 âm lịch.
Chị Nguyễn Thị Thu ở Hội An, cho biết vào mùa cá rộ ở quê chị, những chủ ghe chỉ biết “đổ thẳng những đống cá nục vào lò làm nước mắm quen, xin tiền dầu rồi quay ghe ra đánh bắt tiếp”.
Cá tri âm
Với người nội trợ khéo tay miền Trung, có thể chế biến trên chục món cá nục ngon thiếu cơm như chiên tươi, kho giấm, kho khế, nấu canh lá giang làm mắm mặn để ăn dần... Đặc biệt món nục cơm tươi hấp cuốn với ít rau muống hột, húng lủi, é ta, cọng hành hương bào mỏng... của làng rau Trà Quế, chấm ngay “nước cốt” hấp cá giầm trái ớt xanh Quảng Nam giòn cay chảy nước mắt, cắn vài tép tỏi Lý Sơn thơm dịu, đến vua cũng phải thèm!
Thế nhưng “nết” dễ thương của cá nục là giá rẻ nên người nghèo hay giàu cũng gắp tới, ăn chơi cũng đã mà ăn no càng sướng thần khẩu.
Một số bậc cao niên gốc Huế, rất sành ăn, đúc kết về con cá nhà nghèo này như sau:
Cá tươi lấp lánh, bạn đem nhúng qua nước sôi khoảng 10 giây, để nguội hoặc ăn nóng đều ngon với hương vị dầu cá đặc trưng: ngọt đậm, béo, hậu bùi phảng phất thơm và không tanh.
Ăn kèm với rau sống cũng được hoặc không có rau cũng không làm hư hương vị cá. Điểm này, chứng tỏ cá nục “rộng lượng” hơn nhiều loại cá biển khác như đám ồ, ngừ, chuồn...
Ăn vào cảm thấy khỏe hơn với người mạnh cũng như người bệnh, từ già đến trẻ, ăn được mọi lúc và lâu ngán.
Cá nục có nhiều loại: nục cơm, nục bạc, nục chuối.... Con nục cơm lớn không quá ngón tay rưỡi người lớn, sống lưng xanh đen, bụng hơi trắng. Con nục bạc lớn hơn nục cơm, ở hai bên hông từ đoạn giữa thân chạy về đuôi điểm những vệt vàng nhỏ lấp lánh. Dân sành ăn thích hai loại cá nục này hơn nục chuối, vì thịt ngọt hơn.
Ông Nguyễn Phúc Hảo ở Q.Gò Vấp, TP.HCM cho rằng thịt cá nục vùng biển Phan Thiết, Bình Thuận và đảo Hòn Cô, Phú Yên thơm ngon hơn những nơi khác. Có thể do chất lượng phiêu sinh ở những vùng biển này đặc biệt hơn nơi khác.
Mặt khác, trong kho báu y mỹ thực Việt cũng có trên chục món ngon nên thuốc từ cá nục.
Đơn cử như, cần món canh giải nhiệt mùa nóng, bạn có thể nấu canh cá nục với rau sam bay, lá to bằng hạt ớt, mọc hoang hoặc rau chùm ngót hay rau cải trời. Thú vị hơn, thay vì lấy cá tươi, bạn lấy thịt cá nục kho tiêu hâm từ 3 - 5 lửa, rỉa ra nêm vào canh sẽ nghe ngọt lành quên thôi!
Ở Sài Gòn, cá nục thường bị mạo danh bởi cá bạc má. Tuy nhiên cũng có vài nơi bán cá nục xịn, xin mách nhỏ như sau:
Các chợ thường bán cá nục ở TP.HCM:
Chợ Nguyễn Văn Trỗi-P.13, Q.3. Giá khoảng 24.000 - 35.000đồng/ kg.
Chợ Bà Hoa. P.12, Q.Tân Bình. Giá khoảng 15.000 đồng/rổ cá nục lớn hấp cỡ 150g.
Quán thường bán cá nục ở TP.HCM:
Hội An quán-308/26 Hoàng Văn Thụ, P.4, Q.Tân Bình
Hoài Phố-285/94A Cách Mạng Tháng Tám, P.12, Q.10
Giá chung khoảng 45.000 đồng/phần cá nục cơm tươi hấp cỡ 2 - 3 người ăn.
Tấn Tới
Bình luận (0)