Tuần lễ thứ 20, khi mẹ cảm nhận rõ ràng những cú đạp đầu tiên là lúc thích hợp nhất để bắt đầu kích thích giác quan cho thai nhi. Vì khi thai máy nghĩa là em bé đã sẵn sàng đáp trả với những giao tiếp bên ngoài. Loạt bài Kích thích 5 giác quan để trí não thai nhi phát triển tối ưu sẽ lần lượt cung cấp một cách có hệ thống các phương pháp này.
Thời điểm vàng: tuần thứ 20 thai kỳ
Trước nay, các ông bố, bà mẹ đều biết rằng giao tiếp với bé ngay khi còn trong bụng mẹ bằng cách nói chuyện, hát có thể giúp bé thông minh hơn. Đó chính là một phần của phương pháp “Giáo dục thai nhi”, hay còn gọi là “thai giáo” do tác giả người Mỹ Van de Carr nghiên cứu từ năm 1979. Và hoạt động chính của phương pháp này chính là kích thích các giác quan, giúp thai nhi đáp ứng với môi trường bên ngoài nhằm hỗ trợ phát triển trí não của bé trước và sau ra đời.
Tại hội thảo “Kích thích giác quan của bé ngay lần đầu thai máy do Báo Phụ nữ TP.HCM và nhãn hàng Similac Mom phối hợp tổ chức nhân ngày Quốc tế phụ nữ, 8.3.2009, TS.BS Lê Thị Thu Hà (Trưởng phòng khám thai, BV Từ Dũ) cho biết: “Tuần thứ 20 của thai kỳ được chọn là thời điểm vàng để bắt đầu hỗ trợ phát triển não bộ của bé thông qua kích thích 5 giác quan vì thời điểm này tế bào thần kinh của 5 giác quan đang dần phát triển mạnh. Quan trọng nhất, đây là lúc rất nhiều cơ quan của trẻ hình thành hoàn chỉnh như thính giác, thị giác, khứu giác... Ngoài ra, các bà mẹ cũng rất dễ dàng nhận ra cột mốc quan trọng này nhờ những cảm nhận đầu tiên về sự chuyển động của bé trong tử cung. Thêm vào đó, lúc này phần lớn các bà mẹ sẽ mất dần các triệu chứng ốm nghén, thích ứng được với những thay đổi về tâm sinh lý trong thời kỳ đầu mang thai để cảm nhận sự lớn dần của bé rõ ràng hơn”.
Vào tuần thứ 20, thính giác và vị giác là những cơ quan phát triển mạnh nhất nên việc hỗ trợ kích thích hai giác quan này rất cần thiết.
Đối với thính giác, lúc này xương tai của bé đã phát triển tốt và có thể nghe thấy âm thanh bên ngoài tử cung. Bài tập để kích thích giác quan này chính là việc bắt đầu giao tiếp với bé thông qua việc kể chuyện, nói chuyện, hát ru... mỗi ngày khoảng 15 phút. Cần lưu ý là giọng nói của mẹ (và của bố) cần hết sức chậm rãi, rõ ràng, truyền cảm, âu yếm, yêu thương với âm lượng vừa phải.
Ngoài ra, mẹ còn nên hỏi chuyện với bé như một em bé ngoài đời như: “Hôm nay con có khỏe không?”, “Con đang làm gì đó?”... Cẩm nang mang thai và sinh con của GS.BS Miriam Stoppard (người Anh, nữ tác giả của loạt sách hướng dẫn chăm sóc sức khỏe trẻ em) có đề cập rằng nếu bố mẹ thường xuyên tiếp xúc, trò chuyện với trẻ ngay từ lúc còn trong bụng mẹ bằng lòng yêu thương trìu mến, sẵn sàng đón nhận đứa con ra đời thì đứa trẻ ấy sẽ linh hoạt hơn, mau biết nói và phát triển ngôn ngữ tốt hơn. Hơi ấm và giọng nói của ba mẹ đã được bé ghi vào bộ nhớ, đến khi bé chào đời, những ấn tượng thân quen này sẽ tạo nơi bé cảm giác an toàn, gắn bó.
Về vị giác, thai nhi vào tuần thứ 20 đã có thể phân biệt rõ ràng 4 vị cơ bản gồm ngọt, mặn, đắng và chua. Mẹ nên ăn đa dạng thực phẩm và nên ăn thật ngon miệng để trẻ có thể cảm nhận theo mẹ.
Dinh dưỡng của mẹ - tác nhân quan trọng của quá trình phát triển trí não trẻ
Do môi trường đặc biệt nên cuộc sống của thai nhi phụ thuộc hoàn toàn vào mẹ. Việc ăn uống của mẹ do vậy có ảnh hưởng quyết định lên sức khỏe và sự phát triển trí não của bé. Lời khuyên lớn nhất của nhiều chuyên gia là hãy ăn uống thật thoải mái trong thai kỳ để sau này em bé dễ nuôi. Để thai nhi không bị “đói” nên duy trì khoảng cách giữa các bữa ăn là 4 giờ. Tuyệt đối không được bỏ bữa. Cần ăn đủ bữa vì đứa con trong bụng bạn cần được cung cấp chất dinh dưỡng thường xuyên. Bổ sung thêm nhiều bữa phụ như trái cây, bánh ngọt và uống sữa.
BS Thu Hà còn nhấn mạnh rằng: “Cả cơ thể mẹ và thai nhi đều phải được bổ sung đầy đủ dưỡng chất để tăng cường hệ miễn dịch; đồng thời, trong khẩu phần mỗi ngày của mẹ cần được cung cấp đủ 400 mcg axit folic để hỗ trợ phát triển trí não cho thai nhi”. Axit folic đặc biệt có vai trò quan trọng đối với phụ nữ mang thai, bởi nó cần thiết cho sự phát triển não, các dây thần kinh và sự phát triển của bào thai. Nếu thiếu axit folic sẽ ảnh hưởng sức khỏe thai phụ và trẻ sinh ra dễ có nguy cơ mắc các dị tật bẩm sinh.
Những nội dung hướng dẫn kích thích giác quan thai nhi và các vấn đề dinh dưỡng hợp lý trong thai kỳ sẽ tiếp tục được BS Thu Hà giới thiệu trong các kỳ tới vào thứ sáu hằng tuần trên chuyên mục này. (Còn tiếp)
|
Thanh Hà
Bình luận (0)