Câu chuyện 6 năm trước
Như Thanh Niên đã thông tin, đầu tháng 2.2009, 1.517 cổ vật mua gom không phép từ tàu đắm ở Cù Lao Chàm đã được giải quyết bằng một quyết định hành chính tịch thu của UBND tỉnh Quảng Nam.
Ngược thời gian, ngày 15.8.2003, lực lượng an ninh văn hóa tỉnh Quảng Nam bắt một vụ vận chuyển cổ vật vừa mua từ con tàu lớn đang neo đậu ở ngoài khơi Cù Lao Chàm (xã đảo Tân Hiệp, TP Hội An). Chủ nhân của thùng cổ vật ấy là Nguyễn Mười, một nhân vật khá quen thuộc trong giới sưu tầm đồ cổ ở Đà Nẵng. Khám xét khẩn cấp nơi ở của Nguyễn Mười, lực lượng chức năng Quảng Nam còn phát hiện 27 thùng cổ vật khác. Tổng cộng gồm 1.517 hiện vật được xác định là gốm sứ Chu Đậu thế kỷ XV - XVII bị thu giữ.
 Tôi nghĩ số cổ vật này ít nhiều bị ảnh hưởng men gốc, mặc dù gốm sứ Chu Đậu là dòng bán sứ, có độ bền cao. |
|
|
Phó giám đốc Sở VH-TT-DL Quảng Nam Hồ Xuân Tịnh |
Tuy nhiên, vụ việc đã kéo dài suốt từ năm 2003 đến nay. Đầu tiên, cơ quan chức năng mở 2 cuộc giám định cổ vật và sau đó tiến hành niêm phong trong 28 thùng carton, mang gửi tại nhà kho Bảo tàng Quảng Nam. Trong khi đó, do bị Viện KSND tỉnh từ chối phê chuẩn lệnh tạm giam bị can về tội tàng trữ hàng cấm, nên Công an tỉnh Quảng Nam buộc phải trả tự do cho Nguyễn Mười chỉ sau 9 ngày tạm giữ. Và đến ngày 16.8.2004 vụ án này cũng được đình chỉ.
Nhưng đến ngày 27.11.2008, Phó viện trưởng Viện KSND tỉnh Quảng Nam Nguyễn Quang Dũng ký Quyết định số 01-KSĐT về việc sửa đổi, bổ sung quyết định đình chỉ vụ án hình sự ngày 16.8.2004. Theo đó, Viện KSND tỉnh tịch thu 33 cổ vật khi bắt quả tang và 27 cổ vật mua sau ngày 1.7.2000 của ông Nguyễn Mười, đồng thời xác định toàn bộ 1.457 cổ vật mua gom trước ngày 1.7.2000 đựng trong 27 thùng carton thu giữ tại nhà ông Nguyễn Mười ở Đà Nẵng là "thuộc thẩm quyền xử lý hành chính của UBND tỉnh".
Cổ vật có bị hư hỏng?
Phó giám đốc Sở VH-TT-DL tỉnh Quảng Nam Hồ Xuân Tịnh cho rằng việc UBND tỉnh tịch thu 1.517 hiện vật gốm sứ Chu Đậu và giao cho Sở tiếp nhận, bảo quản, phát huy giá trị (theo quyết định đầu tháng 2.2009) là một cách "giải thoát" cho cổ vật sau nhiều năm bị niêm phong. Nhưng nhìn cảnh 28 thùng cổ vật bị xếp chồng bên dưới chân cầu thang trong kho bảo tàng, nhiều cán bộ chuyên môn cũng tỏ ra sốt ruột.
Theo các chuyên gia, thông thường khi cổ vật được vớt lên từ dưới lòng biển thì ngay lập tức phải xả mặn - một công đoạn ngâm kỹ bằng nước và thay nước định kỳ ít nhất 2 tuần để tránh làm hư hỏng. Vì thế, những hiện vật gốm sứ Chu Đậu mà Nguyễn Mười có được do mua bán trôi nổi trên biển, nhiều chuyên gia băn khoăn không biết đã được "xử lý" gì chưa. Hơn thế nữa, phần lớn cổ vật bị thu giữ ngay sau đó đã được... bỏ vào thùng, cất giữ.
Là chuyên gia từng được Công an Quảng Nam mời tham gia giám định 2 lần rồi mới niêm phong cổ vật năm 2003, ông Hồ Xuân Tịnh khẳng định khâu xử lý khoa học là rất cần thiết trước khi đưa cổ vật ra trưng bày. Với số cổ vật đang trong quá trình tiếp nhận lần này, sau đó sẽ bàn giao cho Bảo tàng Quảng Nam, theo lãnh đạo ngành VH-TT-DL Quảng Nam thì sẽ góp phần đáng kể trong việc "nâng cấp" bảo tàng tỉnh, nơi cũng đang sở hữu hơn 5.000 hiện vật gốm sứ Chu Đậu qua các đợt khai thác hợp pháp từ tàu đắm ở Cù Lao Chàm trước đó.
Tuy nhiên do công tác bảo quản liên tục trong những năm qua chưa được chú ý nên nhiều người cũng đang lo ngại chất lượng của số cổ vật này sẽ không còn nguyên vẹn.
|
|
Hứa Xuyên Huỳnh
Bình luận (0)