Công ty chứng khoán (CTCK) và công ty quản lý quỹ (CTQLQ) ngoài việc được hưởng các ưu đãi về thuế phù hợp với quy định của Luật thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành còn được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp thêm 1 năm, giảm 50% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp trong 2 năm tiếp theo.
Riêng tổ chức phát hành có CK được niêm yết, ngoài việc được hưởng các ưu đãi về thuế phù hợp với Luật thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành còn được giảm 50% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp trong 2 năm tiếp theo kể từ khi niêm yết CK lần đầu tại TTGDCK.
Nhà đầu tư cá nhân (trong nước và nước ngoài) được miễn thuế thu nhập với người có thu nhập cao đối với khoản thu nhập từ cổ tức, lãi trái phiếu và chênh lệch mua bán chứng khoán. Thuế suất chuyển lợi nhuận ra nước ngoài đối với khoản thu nhập từ đầu tư chứng khoán của nhà đầu tư nước ngoài là 5%.
Ưu đãi còn quá ít
Thực tiễn thi hành chính sách thuế trong 3 năm qua và kết quả trong đợt khảo sát liên ngành giữa Bộ Tài chính và UBCKNN cho thấy chính sách ưu đãi tạm thời về thuế đối với TTCK bước đầu địa tạo điều kiện hỗ trợ các đối tượng tham gia thị trường. Song trong giai đoạn đầu TTCK mới đi vào hoạt động nhiều ưu đãi còn mang tính hình thức, không phát huy hiệu quả.
Theo quy định tại Thông tư 74/2000/TT-BTC, CTCK miễn thuế giá trị gia tăng trong 3 năm (2000; 2001; 2002). Nhưng trên thực tế, TTCK Việt Narn cuối tháng 7/2000 mới đi vào hoạt động, và phần lớn các CTCK được thành lập và đi vào hoạt động kinh doanh vào năm 2001 và 2002, nên thực tế số năm ưu đãi được hưởng của CTCK không nhiều.
Mặt khác, theo Thông tư số 74/2000/TT-BTC, CTCK được miễn thuế giá trị gia tăng (chứ không phai chịu thuế suất là 0%) nên thực tế ưu đãi về thuế giá trị gia tăng cho CTCK là dành cho nhà đầu tư được hưởng các dịch vụ của CTCK, chứ CTCK không được hưởng ưu đãi về thuế giá trị gia tăng.
Đối với CTNY, mức ưu đãi giảm 50% thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp trong 2 năm kể từ khi niêm yết CK chưa thực sự khuyến khích các công ty cồ phần (CTCP) tham gia niêm yết, đặc biệt là đối với các công ty có quy mô vốn nhỏ trong khi có đến 90% doanh nghiệp Việt Nam là doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Ngoài ra, theo quy định tại Thông tư 98/2002/TT-BTC - ngày 24/10/2002 của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ miễn, giảm thuế cho các đối tượng được hưởng ưu đãi thuế theo Nghị định 51/1999/NĐ-CP về thi hành Luật khuyến khích đầu tư trong nước. Quy định này làm triệt tiêu Thông tư 74/2000/TT-BTC, vì theo Thông tư này, đối trọng tham gia TTCK ngoài đặc hưởng các ưu đãi khác theo quy định của pháp luật còn được hưởng ưu đãi theo quy định tại Thông tư này. Sự khác biệt giữa các văn bản hướng dẫn của Bộ Tài chính gây lúng túng cho các doanh nghiệp tham gia TTCK trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế.
Đối với nhà đầu tư, ưu đãi về thuế chỉ mới thực hiện đối với nhà đầu tư cá nhân, trong khi TTCK có sự tham gia của các nhà đầu tư có tổ chức, đặc biệt là các định chế đầu tư chuyên nghiệp như CTQLQ và quỹ đầu tư CK (QĐTCK).
Càng đơn giản càng công bằng
Hiện nay các ưu đãi về thuế theo Quyết định 39/QĐ-TTG áp dụng đối với các tổ chức tham gia thị trường chứng khoán kể từ năm 2000 đã hết hiệu lực. Để tạo điều kiện trợ giúp các công ty chúng khoán, công ty niêm yết giảm bớt khó khăn khi tham gia thị trường, trong khi chờ Chính phủ ban hành các quy định ưu đãi thuế và các văn bản hướng dẫn Luật thuế thụ nhập doanh nghiệp (2003), Luật sửa đổi bổ sung Luật thuế giá trị gia tăng (2003) vừa mới được Quốc hội phê chuẩn, đề nghị Chính phủ cho phép năm tài chính 2003 các tổ chức nói trên vẫn được hưởng các ưu đãi như các năm trước.
Do TTCK là một lĩnh vực mới, vào thời điểm ban hành Nghị định 51/1999/NĐ-CP hướng dẫn thì hành Luật khuyến khích đầu tư trong nước chưa có loại hình kinh doanh CK, nên trong danh mục A ngành nghề được hưởng ưu đãi theo Nghị định 51/NĐ-CP không quy định ngành chứng khoán là đối tượng đuốc hưởng ưu đãi. Vì vậy cần thiết phải bổ sung ngành chứng khoán vào danh mục được hưởng ưu đãi theo Luật khuyến khích đầu tư trong nước. Trên cơ sở đó, cần đưa đối tượng kinh doanh chứng khoán thuộc diện hưởng uu đãi đầu tư theo quy định tại Luật thuế TNDN và mức ưu đãi tối đa (miễn 5 năm, giảm 50% trong vòng 9 năm - Khoản 2, Điều 17, Luật Thuế TNDN). Xếp Cty CK, công ty quản lý quỹ vào diện không phải nộp thuế bổ sung theo quy định tại Thông tư 18/2002/TT-BTC ngày 20/2/2002 hướng dẫn thi hành Nghị định 26/2001/NĐ-CP ngày 4/6/2001 của Chính phủ và Nghị định số 30/1998/NĐ-CP ngày 13/5/1998 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật Thuế TNDN.
Riêng đối với các tổ chức niêm yết, cần khẳng định là tổ chức niêm yết nước ngoài được hưởng các ưu đãi khác đối với CTCP (thành lập mới; cổ phần hóa) còn được hưởng thêm ưu đãi khi niêm yết CK như thực hiện ưu đãi thuế theo hướng miễn 02 năm và giảm 50% thuế thu thu nhập doanh nghiệp phải nộp trong vòng 05 năm kể từ khi CTCP niêm yết cổ phiếu trên TTCK tập trung; thực hiện ưu đãi về thuế thu nhập đối với doanh nghiệp niêm yết trái phiếu công ty tính trên phần thu nhập được tạo ra từ số vốn huy động được bằng phát hành trái phiếu.
Đối với nhà đầu tư trong nước và nhà ĐTNN, trước mắt vẫn duy trì miễn thuế thu nhập cho nhà đầu tư cá nhân đối với các khoản thu nhập từ cổ tức lãi trái phiếu và chênh lệch mua bán CK. Miễu thuế thu nhập đối với QĐTCK và kiến nghị bỏ thuế chuyển lợi nhuận ra nước ngoài.
Theo Thời báo KTVN
Bình luận (0)