Kim Xuân và hai vẻ đẹp Vân - Kiều

02/04/2007 22:56 GMT+7

Diễn viên Kim Xuân được biết đến là nàng Kiều đầu tiên và cho đến bây giờ vẫn được mệnh danh là nàng Kiều khả ái nhất của sân khấu cải lương Việt Nam. Nhưng trước khi thành danh trên nghệ thuật sân khấu, Kim Xuân đã một lần bén duyên với điện ảnh. Vai Ngọc Thủy trong phim Kiếp hoa đã đưa tên Kim Xuân vào tự điển Diễn viên điện ảnh Việt Nam.

Kiếp hoa là bộ phim Việt Nam có tiếng đầu tiên do Công ty Kim Chung Điện ảnh sản xuất năm 1953. Lúc bấy giờ là thời hoàng kim của sân khấu cải lương, phim ảnh vẫn còn là bộ môn nghệ thuật tương đối xa lạ ở Hà Nội. Chưa có đạo diễn, chưa có nhà quay phim. Kiếp hoa là dự án phim mang tính gia đình. Bầu Long (Trưởng đoàn hát Kim Chung) viết kịch bản, nữ diễn viên chính - vai Ngọc Lan - do diễn viên Kim Chung (vợ bầu Long) đảm nhận. Kim Xuân (em dâu của bầu Long) vào vai thứ chính Ngọc Thủy. Bộ phim Kiếp hoa thời đó rất "đình đám". Nhà sản xuất đã thuê máy bay rải các tờ bướm để quảng cáo. Tiền đầu tư là toàn bộ doanh thu từ các đêm hát của Đoàn cải lương Kim Chung. Tiền thu được sau khi công chiếu bộ phim thì đủ để ông bầu sắm được một ngôi biệt thự trên phố Nguyễn Du (Hà Nội). Bộ phim Kiếp hoa không chỉ làm sáng đèn ở các rạp Hà Nội, mà còn Nam tiến vào Sài Gòn và khắp các rạp tỉnh miền Tây. Bộ phim ăn khách được, một lẽ là ở vai Ngọc Thủy của nghệ sĩ Kim Xuân.


Kim Xuân trong phim Kiếp hoa

Vai Ngọc Thủy là gam màu tươi, nổi bật trong khung cảnh buồn man mác của một chuyện tình mà có lẽ ý tưởng của tác giả được gợi từ chuyện Kim Vân Kiều. Trên đường tản cư, hai chị em Ngọc Lan - Ngọc Thủy tá túc tại nhà của một chàng trai (Trần Quang Tứ thủ vai). Người chị đính ước cùng anh. Rồi chiến tranh loạn ly, họ lạc nhau trên các bước đường tản cư. Khi gặp lại thì Ngọc Lan đã trải qua "bao phen sóng dập gió vùi", đành nhờ cậy em gái gánh thay mình mối nhân duyên với chàng trai đã đính ước. Ngọc Thủy mang đúng nét đẹp của nàng Vân, "khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang". Thủy nhí nhảnh, vô tư bên cạnh người chị đa sự, đa đoan và bạc mệnh. Tính cách quyết định số phận. Thủy yên ả như cuộc đời nàng Vân lành lặn khi xưa.

Bây giờ dù nghệ sĩ Kim Xuân đã xế chiều, nhưng hình dung của Ngọc Thủy vẫn còn rõ ràng ra đó, từ dáng đi tưng tửng đến cái liếc mắt nghịch ngợm (chứ không đa tình như nàng Ngọc Lan) của cô gái ở tuổi hoa niên. Bà nhớ lại, diễn xuất như thế là do tự nhiên. Đạo diễn phim Kiếp hoa là người Hồng Kông nên phải làm việc với diễn viên gián tiếp qua thông dịch viên. Sự dẫn dắt diễn xuất của đạo diễn phần nào cũng bị hạn chế. Mà Kim Xuân diễn xuất tự nhiên như không. Người xem đinh ninh cô diễn viên này sẽ được "đóng khung" vào những vai hồn nhiên, nhí nhảnh sau đó. Vậy mà nghệ sĩ Kim Xuân lại thành danh trong thể loại vai đào thương trên sân khấu cải lương. Khán giả nhớ đến Kim Xuân sau này trong số phận của những hồng nhan bạc mệnh, buồn thương: Mỵ Nương (Hận tương giao), cô Lựu (Đời cô Lựu), Trịnh nữ Xuân Hương  trong vở diễn cùng tên...

Tên tuổi của nghệ sĩ Kim Xuân gắn từ Đoàn hát Kim Phụng đến Đoàn hát Kim Chung (sau đổi thành Tiếng Chuông Vàng). Ấn tượng trên màn bạc nét đẹp rất Thúy Vân, nhưng Kim Xuân lại ở trên đỉnh cao nghệ thuật sân khấu là giai nhân Thúy Kiều, được mệnh danh là nàng Kiều khả ái nhất cho đến bây giờ. Vai Ngọc Thủy trong phim Kiếp hoa chỉ là mối duyên tình cờ  của nghệ sĩ Kim Xuân với điện ảnh. Mối duyên này vẫn còn đưa đẩy bà vào những vai phụ trong các phim khi về già: Người con gái đất đỏ (phim sân khấu, đạo diễn Vũ Phạm Từ - 1974), Em bé Hà Nội (Hải Ninh - 1974), Đến hẹn lại lên (Trần Vũ - 1974). Và có lẽ, mối duyên này vận như là định mệnh, nối tiếp từ nghệ sĩ Kim Xuân sang cô con gái - NSƯT Như Quỳnh.

Minh Hoa

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.