Phạm Thị Lan - cây bút Việt đầy tiềm năng

05/09/2009 11:15 GMT+7

Cô gái có cái tên rất VN: Phạm Thị Lan. Cô là con của gia đình Việt sang lập nghiệp tại CH Czech từ cuối những năm 1980. Cô nữ sinh 19 tuổi vừa được nhận giải thưởng văn học của Câu lạc bộ sách lần thứ 14 dành cho các tác phẩm chưa xuất bản. Tác phẩm của cô Ngựa trắng, rồng vàng viết về sự phân biệt chủng tộc và cuộc sống của cộng đồng người Việt ở Czech.

Tác giả cuốn sách không thể đích thân đến nhận giải vì đang học đại học ở Malaysia. Và thậm chí cô sẽ cùng gia đình chuyển sang Mỹ vì lý do kinh doanh. Khi công bố giải thưởng, ban tổ chức giải đã chiếu lời nhắn của tác giả qua đoạn băng video.

Nhiều cái nhất

Mặc dù ở CH Czech có hàng chục giải thưởng văn học nhưng rất ít giải là của các nhà xuất bản. Hơn nữa, hầu hết giải đều dành cho các tác phẩm đã xuất bản. Giải thưởng của Câu lạc bộ sách nhằm tạo điều kiện cho các tác phẩm mới, đồng thời hỗ trợ việc xuất bản sách và một phần thưởng trị giá 50.000 korun. Trong lần trao giải lần thứ 15 tới, trị giá giải thưởng sẽ được tăng gấp đôi lên 100.000 korun.

Giải thưởng năm nay có tất cả 77 tác phẩm tham gia. Cũng như các năm trước, các tác phẩm tham gia giải thưởng gồm nhiều thể loại như tiểu thuyết lịch sử, viễn tưởng, tiểu thuyết phiêu lưu mạo hiểm và truyện trinh thám. Trong 13 lần trao giải trước đây mới chỉ có ba lần tác giả được giải là nữ còn mười lần là đàn ông. Phạm Thị Lan không chỉ là người đầu tiên không phải là người gốc Czech, người Việt Nam đầu tiên mà còn là tác giả trẻ tuổi nhất từ trước đến nay nhận được giải thưởng danh giá này.

Theo ý kiến của một thành viên trong ban giám khảo, ông Pavel Janáček, mặc dù bản thảo rất ngắn nhưng chứa đựng nhiều yếu tố đối lập đến ngạc nhiên. Một thể loại truyện ngắn hiện đại kết hợp với những truyền thuyết cổ xưa. Lời văn được sử dụng nhiều thứ tiếng khác nhau của các tầng lớp khác nhau ngay cả trong tiếng Czech.

Chủ tịch hội đồng giám khảo Ivan Binar bổ sung: chất lượng lời văn hay đến nỗi nhiều tác giả người gốc Czech phải ghen tị với cô gái Việt trẻ tuổi này. Vì thế ban giám khảo đã đi đến thống nhất trao giải cho thế hệ thứ hai của những người VN di cư để góp phần làm phong phú thêm văn hóa chữ viết của Czech và nền văn học Czech đương đại, một sự đột phá đã phải chờ đợi rất lâu mới có được.

Từ cuộc sống đi vào trang sách

Bên cạnh việc mô tả cuộc sống thường ngày của cộng đồng người VN, tự truyện Ngựa trắng, rồng vàng còn mở ra những bi kịch về đêm là sự đương đầu với nhóm “đầu trọc”. Tác giả viết về sự phân biệt chủng tộc và mối liên kết của nó với cộng đồng bản xứ. Ngay cả một trong những tài xế của ông thị trưởng thành phố cũng tham gia việc này. Bạn đọc sẽ được thấy cảnh đốt cửa hàng của người VN, tệ nạn tham nhũng và việc làm nhục người khác của các cán bộ viên chức thành phố.

Bìa cuốn sách Ngựa trắng, rồng vàng bản tiếng Czech

Trong cuốn sách cũng có những niềm lạc quan khi gia đình mở được nhà hàng ăn uống Hạ Long và người con gái cũng được gần gũi với người họa sĩ Czech. Nhưng kết thúc câu chuyện dường như tác giả đã nản lòng. Ngay cả những người Czech trước kia từng giúp đỡ họ cũng quay lưng lại với họ.

Cuốn sách dùng rất nhiều từ VN và mô tả nhiều truyền thống giúp người đọc gần gũi hơn với cộng đồng tương đối kín đáo này. Hội đồng giám khảo đã bị cuốn hút bởi cách diễn đạt khôn khéo, ngắn gọn, phối hợp nhịp nhàng các yếu tố ngôn ngữ khác nhau và sử dụng đúng mực các ngôn ngữ đời thường, dám nhìn thẳng vào cuộc sống cũng như những kinh nghiệm của bản thân.

Phạm Thị Lan có tên Czech là Lenka, viết cuốn sách từ cuối mùa hè năm ngoái khi cô vừa tốt nghiệp Trường Gymnázium và chia tay với những người bạn ở lại học tập trong các trường đại học của CH Czech.

Minh Châu (từ CH Czech)/ Tuổi Trẻ

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.