Mỗi ngày có 50 người, phần lớn là trẻ em, bị giết hoặc bị thương do mìn. Theo dữ liệu của chiến dịch năm 2007, có 5.426 người thương vong được thống kê, 1/5 trong số họ ở 24 nước châu Phi.
Chuột dò mìn
Trước tình hình đó, Bart Weetjens, người gốc Bỉ, hiện là chuyên viên trong tổ chức phi chính phủ APOPO (Tổ chức Dò tìm các vật phẩm nguy hại tại vùng có mìn sát thương), đưa ra ý tưởng dùng chuột cống làm nhiệm vụ dò mìn thay vì sử dụng chó nghiệp vụ và các thiết bị công nghệ hiện đại.
“Chuột có thể dò hầu hết các loại mìn. Về nguyên tắc, chúng có thể dò mọi loại mìn trừ khi mìn được ngụy trang bằng một số thiết bị không để thuốc nổ bốc hơi”- ông Weetjens cho biết. Hơn nữa, trong điều kiện nguồn lực khan hiếm như châu Phi, chuột là giải pháp đơn giản nhất.
Khóa huấn luyện bắt đầu lúc chuột được 4 tuần tuổi và kết thúc sau 6 - 8 tháng hoặc 1 năm với những con chuột chậm hơn. Với chi phí khoảng 7.700 USD, bằng 1/3 chi phí huấn luyện 1 con chó nghiệp vụ, nhóm nghiên cứu đã có 1 con chuột biết dò mìn.
Các con chuột được đào tạo để phát hiện chất nổ TNT trong các bãi mìn thông qua phương pháp tâm lý hành vi: một tiếng lách cách báo hiệu một phần thưởng thức ăn bất cứ khi nào nó phát hiện chính xác. Khi chuột ngửi thấy thuốc nổ, chúng cào hoặc cắn vào đất tại địa điểm đó. Trọng lượng nhẹ của chuột sẽ không làm mìn phát nổ.
Theo đài phát thanh quốc gia RTE (Ireland), hai kỹ thuật viên dò mìn phải mất tới một ngày mới dọn dẹp xong một bãi mìn có diện tích 200 m2. Nếu được 2 con chuột hỗ trợ, họ có thể hoàn thành công việc nguy hiểm này trong vòng 2 giờ.
“Các con chuột rất hiệu quả trong công việc này và tỉ lệ thành công cao. Đến thời điểm này, chuột đã giúp tái sử dụng 2 triệu m2 đất ở Mozambique”- ông Bart Weetjens tiết lộ. Hiện APOPO có hơn 100 con chuột đang được huấn luyện ở các giai đoạn khác nhau tại Tanzania.
Chuột phát hiện bệnh lao
Trong phòng thí nghiệm, các con chuột dùng chiếc mũi kỳ diệu để nhận biết các mẫu đàm có vi trùng lao. 10 mẫu xét nghiệm vi trùng lao được cho vào đáy một lồng kính hình chữ nhật có chứa một con chuột đã được huấn luyện.
Con chuột ngửi một lượt mẫu thử và dừng lại lâu hơn ở những mẫu đáng nghi ngờ. Kỹ thuật viên phòng thí nghiệm chăm chú theo dõi và ghi chép kỹ càng mọi thông tin. Chỉ mất hơn 10 phút, một con chuột được đào tạo bài bản có thể kiểm tra 70 mẫu xét nghiệm với độ chính xác cao.
Thỉnh thoảng, một số mẫu cho kết quả âm tính trong các cuộc xét nghiệm của bệnh viện lại được xác định dương tính bởi chuột và cuộc kiểm tra lần hai. “Tại bệnh viện mà chúng tôi làm việc ở Tanzania, tỉ lệ xét nghiệm chính xác đã tăng lên mức 40%” - giám sát viên phòng xét nghiệm Dian Kuipers cho biết.
Kể từ khi chương trình bắt đầu 3 năm về trước, hơn 1.500 trường hợp ban đầu không tìm thấy vi trùng lao khi kiểm tra bằng kính hiển vi nhưng được phát hiện với sự giúp đỡ của chuột.
Theo Người Lao Động
Bình luận (0)