Trạm Kiểm lâm K'long K'lanh đóng ở độ cao 1.439m. Nhưng từ đó lên tới đỉnh Bidoup với độ cao 2.287m, chúng tôi không thể tìm được chỗ cắm trại nên phải tụt lại vị trí cao 1.930m. Tính ra, mỗi ngày chúng tôi đã "leo trèo" gần 850m và vượt khoảng 11 km đường rừng nguyên sinh.
Thực ra nếu chỉ là chuyện "chinh phục đỉnh cao" thì có lẽ tôi đã sớm bỏ cuộc, khi đối diện với cái rét thấu xương của rừng rậm hay những lúc cảm giác như đôi chân không còn là của mình nữa, chỉ có những cơn đau đến rã rời. Nhưng ẩn trong cái mênh mông hoang sơ ấy là cả một "kho" chuyện kỳ bí qua lời kể của những người dân địa phương, khiến chúng tôi như được tiếp thêm sức mạnh.
|
|
Cây thần, đá thiêng…
Đầu tiên là sức hấp dẫn về một cây pơ mu thuộc hàng cổ… cổ thụ, với "tuổi đời" được cho là đến 1.305 năm và đã hiện diện trong sách đỏ từ 15 năm qua. Nhưng trong lúc ai nấy đều háo hức thì anh chàng dẫn đường người Churu có cái tên ngồ ngộ là Bình Tô Hà Lung lại dọa: "Đường đi khó khăn, nhiều lối rẽ nên dễ lạc, mà nếu thần rừng không cho gặp cây quý sẽ không thể gặp được". Đi lòng vòng gần hai tiếng đồng hồ trong rừng nhưng không tìm ra cây thần, tưởng đâu không có "duyên" được "diện kiến" thì bỗng nhiên có tiếng Bình Tô Hà Lung reo to ở phía trước: "Cây thần đây rồi!".
Đó là một cây cổ thụ mà phải đến chục người ôm mới hết, tôi chưa từng nhìn thấy bao giờ. Bình Tô Hà Lung nói đường kính "cây thần" ít nhất là 5m, chiều cao hơn chục mét. Chưa kịp nghĩ đến chuyện có cách gì … đo được "cây thần" lúc này hay không, tôi lại bị cuốn vào cái mùi thơm thoang thoảng của nhựa. Và rồi một cảm giác thật khó tả khi thấy mình quá bé nhỏ dưới bóng dáng hùng vĩ của thiên nhiên hoang sơ.
|
|
Tạm biệt "cây thần", chúng tôi lại bị cuốn vào câu chuyện "đá thiêng" của người Churu. Đó là hòn đá lớn nằm vắt ngang con đường mòn xuyên rừng Phước Bình. Đồng bào Churu tin rằng, chỉ cần ai đi qua hòn đá và "cho đá ăn" lá cây thì cầu xin bất cứ điều gì cũng sẽ trở thành hiện thực. Nếu không cầu xin thì cũng phải tỏ ý thành kính, ngược lại sẽ bị quở phạt. Tôi để ý "đá thiêng" cao hơi quá đầu người lớn một chút, ở giữa có một khe nhỏ giống như cái miệng đủ để khách lữ hành "cho đá ăn".
Đến đây, người "đồng nghiệp" của Bình Tô Hà Lung là Bình Tô Hà Giang lại kể một chuyện hư hư thực thực về "đá thiêng". Chuyện kể rằng, lâu lắm rồi có cặp vợ chồng đi ngang qua, chẳng những không cho "đá thiêng" ăn mà còn tỏ ra thất kính nên đi giữa đường bị trượt chân té xuống núi. Người chồng qua đời, còn người vợ phải để lại đôi chân.
Đến VQG Phước Bình, thắng cảnh "Hầm Xe Lửa" là nơi không thể không ghé qua. Đó là con thác chảy dưới vách đá tạo ra cảnh quan vô cùng hùng vĩ. Nghe nói lớp đá ở khu vực này có tuổi đến hàng trăm triệu năm. Bình Tô Hà Giang bảo: "Tôi không biết chính xác cái tên này tồn tại từ lúc nào. Chỉ nhớ rằng, ngày xưa ông bà có dịp đi xe lửa rồi về đây thấy dòng thác này có hình thù giống như hầm xe lửa, nên gọi tên như vậy".
|
|
Làng của những người "xâm đất"
Không thể diễn tả được sự sung sướng của chúng tôi khi nhìn thấy ngôi nhà sàn đầu tiên của người Churu sau 4 ngày lang thang trong rừng sâu, được trò chuyện, được hớp một ngụm rượu cần làm từ bắp với vị ngọt và mát lạnh đến lịm người.
Churu hay còn được gọi là Chru, có nghĩa là "xâm đất", chỉ những người mới di cư đến vùng đất mới. Ngày xưa, người Churu và người Chăm, sinh sống ở vùng duyên hải Trung Bộ, có cùng nguồn gốc. Nhưng một số người đã di cư lên núi cao sinh sống và dân tộc Churu ra đời từ đó. Trong xã hội Churu người con gái chủ động cưới chồng và người chồng cư trú bên nhà vợ. Nhiều người sẽ nghĩ rằng đàn ông Churu có tính cách lặng lẽ và yên phận. Nhưng những ngày đi rừng cùng họ, tôi phát hiện ra họ rất sôi nổi, dễ gần. Cả hai anh Bình Tô Hà Lung và Bình Tô Hà Giang đều luôn giúp chị em phụ nữ trong đoàn khuân vác ba-lô, nhiệt tình tiết lộ các bí quyết đi rừng và sẵn sàng trổ tài nấu nướng để phục vụ mọi người.
Thậm chí khi được hỏi về "công nghệ" chế biến rượu cần từ bắp, Bình Tô Hà Giang cũng không ngần ngại chia sẻ. Anh bảo: "Ban đầu lẩy bắp thành từng hột rồi nấu cho nở hột bắp. Sau đó, giã men trộn chung với hột bắp. Ủ chừng 2 đêm mới bỏ ra ché và cất lên 1 tuần là uống được". Theo Bình Tô Hà Lung thì còn có loại chuối mang tên "cô đơn", có buồng giống như hình hoa sen, cũng có thể lên men thành rượu rất ngon. "Chuối này chỉ mọc đơn độc chứ không thành từng bụi nên được gọi là chuối cô đơn", Bình Tô Hà Lung nói.
Vào đến làng của người Churu, chúng tôi còn chứng kiến được cảnh tuốt "lúa thiêng" của họ. Người Churu quan niệm "lúa thiêng" phải được tuốt bằng tay mới thể hiện được sự tôn kính đối với thần lúa. Đó là những hạt lúa đầu tiên của vụ mùa và được mang thờ cúng để mong mùa màng bội thu...
|
Bí quyết "người rừng" Anh Hoàng Phương (Công ty Dấu Ấn Việt, đơn vị tổ chức chuyến đi), chia sẻ: "Nếu đi lạc chỉ cần men theo con suối là có thể tìm ra được đường đi. Phải quan sát kỹ, tìm những dấu hiệu trên thân cây hay cành cây để phát hiện đường mòn do con người tạo ra". Vào rừng thì không thiếu rau, nhưng không phải loại rau nào cũng có thể ăn được. Chỉ cho chúng tôi xem một loại "rau ăn" rất kỳ lạ ở Bidoup, anh Duẩn (công tác tại VQG Phước Bình) dọa: "Đây là rau ăn được nhưng tôi khuyến cáo là cứ ăn thôi chứ không được bàn cãi. Vì nếu khen ngon hay chê dở thì sẽ bị đau bụng...". Chẳng biết đã có ai bị đau bụng chưa nhưng câu chuyện ấy nhắc nhở chúng tôi phải cẩn trọng. Về chuyện "chữa khát", anh Bình Tô Hà Lung tiết lộ: "Hoa của cây dầu giúp giải khát rất hiệu quả. Chính vị chua của loài hoa màu đỏ có thể giúp cơn khát của người đi rừng dịu hẳn. Hoa dầu cũng không khó tìm trong VQG Phước Bình". |
Bài & ảnh: Diễm Thư
Bình luận (0)